زمانی که سرطان به طور مشخص در عصبهایی آغاز میگردد که بر روی احساس چشایی شما اثر میگذارد، این بیماری به نام الفاکتوری نوروبلاستوما شناخته میشود (استریو نروبلاستوما نام دیگری برای این نوع سرطان میباشد). تومور بدخیم یا الفکتوری نوروبلاستوما، معمولاً در سقف حفرهی بینی اتفاق میافتد. این مکان شامل صفحهی کریبریفورم میباشد که استخوانی است که میان چشمها و در عمق جمجمه قرار دارد. الفکتوری نوروبلاستوما یک شکل نادر از سرطان میباشد.
اولفکتوری نروبلاستوما، مردان و زنان را به یک میزان درگیر می کند
در موارد همراه با گسترش درون جمجمه (مغز)، این تومور مغزی معمولاً در میان پایهی جمجمهی قدامی در ناحیهی صفحهی کریبریفورم وجود داشته و درون حفرهی بینی بالا میرود یا به گوشههای جلویی نفوذ میکند. این بیماری به صورت برابر در مردان و زنان بزرگسال رخ داده و در نوجوانان شایع نیست. انتشار بیماری به نودهای لنفاوی محلی و متاستازهای دور در برخی از بیماران رخ میدهد.
ارتباط با ما
حفرهی بینی و سینوس پارانازال چیست؟
دربارهی حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال:
حفرهی بینی
بینی به درون گذرگاه بینی، یا حفرهی بینی باز میشود. این حفره، فضایی است که در راستای بالای سقف دهان (صفحهای که بینی شما را از دهانتان جدا میکند) ادامه یافته و سپس رو به پایین میچرخد تا به گذرگاه دهان به گلو ملحق شود.
سینوسهای پارانازال
سینوسها، حفرههایی (فضاهایی) یا تونلهای کوچکی هستند. این سینوسها پارانازال خوانده میشوند چرا که در اطراف یا نزدیکی بینی میباشند. حفرهی بینی به درون شبکهای از سینوسها باز میشود:
- سینوسهای ماگزیلاری در ناحیهی گونه، زیر چشمها و در هر کدام از طرفین بینی قرار دارند.
- سینوسهای پیشانی در بالای چشم داخلی و ناحیهی ابرو قرار دارند.
- سینوسهای پروانهای در عمق بینی و میان چشمها قرار گرفته اند.
- سینوسهای پرویزنی از چندین سینوس شبه پرویزن تشکیل شده اند که شامل استخوان باریک و بافتهای مخاطی میباشند. اینها در بالای بینی و میان چشمها قرار دارند.
این بافتها از هوا پر شده اند. زمانی که سرماخوردگی یا عفونت سینوس دارید، این سینوسها ممکن است مسدود (دارای مانع) شده و با مخاط یا چرک پر شوند که میتواند ایجاد ناراحتی کند.
حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال کارهای بسیاری انجام میدهند:
- اینها هوایی که تنفس میکنید را فیلتر، گرم و مرطوب میکنند.
- اینها رزونانس صدا را به شما میدهند.
- اینها وزن جمجمه را سبک میکنند.
- اینها یک چارچوب استخوانی را برای صورت و چشمها فراهم میکنند.
حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال با یک لایه از بافت تولید کنندهی بلغم (مخاط) پوشش داده شده اند. این مخاط دارای انواع مختلف سلولها میباشند، شامل:
- سلولهای اپیتلیال فلسی، که سلولهای مسطحی هستند که سینوسها را پوشش داده و بیشتر مخاط را تشکیل میدهند.
- سلولهای غدهای مانند سلولهای جزئی غدد بزاقی، که مخاط و دیگر مایعات را میسازند.
- سلولهای عصبی، که مسئول احساس و درک مزه در بینی میباشند.
- سلولهای مبارزه با عفونت (که بخشی از سیستم ایمنی هستند)، سلولهای رگهای خونی و دیگر سلولهای پشتیبان
انواع دیگر سلولها در حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال، شامل سلولهای استخوانی و غضروفی نیز میتوانند سرطانی شوند.
سرطان حفرهی بینی و سینوس پارانازال
هر کدام از سلولهایی که مخاط را میسازند، ممکن است سرطانی شوند و هر نوع سرطان، به شکل متفاوتی رفتار کرده و رشد میکند.
کارسینوم سلول سنگفرشی
سلولهای اپیتلیال فلسی، میتواند به کارسینوم سلول سنگفرشی تبدیل شوند. این، شایعترین نوع سرطان در حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال است. این نوع سرطان، کمی بیش از نیمی از سرطانهای این ناحیه را تشکیل میدهد.
آدنوکارسینوم، سرطان آدنوئید کیستیک و سرطانهای موکواپیدرموئید
سلولهای بزاقی مینور میتوانند به آدنوکارسینوم، سرطان آدنوئید کیستیک و سرطانهای موکواپیدرموئید تبدیل شوند. اینها نیز از سرطانهای شایع بینی و سینوس پارانازال میباشند.
کارسینوم نامتمایز
کارسینوم نامتمایز نوع دیگری از سرطان است که میتواند از سلولهای مخاطی ایجاد شود. این سرطان، یک نوع با رشد سریع است که در آن سلولها آنقدر غیر طبیعی به نظر میرسند که گفتن اینکه سرطان از چه نوع سلولی آغاز شده است، دشوار میباشد.
ملانوما
سلولهایی که به پوست رنگ قهوهای یا برنزه میدهند، به نام ملانوسیت خوانده میشوند. ملانوم، نوعی از سرطان است که در این سلولها آغاز میشود. این نوع سرطان میتواند به سرعت رشد کرده و منتشر شود. این سرطانها معمولاً در نواحی پوست که در معرض آفتاب هستند یافت میشوند اما ممکن است در پوشش حفرهی بینی و سینوسها یا دیگر نقاط درون بدن نیز به وجود بیایند.
استسیو نوروبلاستوما
استسیو نوروبلاستوما، سرطانی است که در عصب اولفکتوری (عصبی که برای احساس بویایی وجود دارد) آغاز میشود. این سرطان همچنین به نام اولفکتوری نوروبلاستوما خوانده میشود. این سرطان معمولاً در سقف حفرهی بینی شروع شده و شامل ساختاری به نام صفحهی کریبریفورم میباشد. این صفحه، استخوانی است که در عمق جمجمه، میان چشمها و بالای سینوسهای پرویزنی قرار دارد. این تومورها گاهی ممکن است با دیگر انواع تومور مانند کارسینوم نامتمایز یا لنفوم اشتباه گرفته شوند.
لنفوم
لنفومها (سرطانهایی که در سلولهای سیستم ایمنی به نام لنفوسیت آغاز میشوند) ممکن است در حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال رخ بدهند. یک نوع لنفوم که در این ناحیه دیده میشود، لنفوم نوع بینی سلول T/ سلول کشندهی طبیعی، پیشتر به نام گرانولوم میانی مهلک شناخته میشده است.
سارکوم
سارکوم، سرطان عضله، استخوان، غضروب و سلولهای فیبری است که میتواند در هر جایی از بدن، شامل حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال آغاز شود.
هر کدام از این نوع سرطانها، دارای رفتار و دورنمای مجزایی میباشند. نمیتوان تمامی اینها را به روشی مشابه درمان کرد. بسیاری از این موارد، به ندرت حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال را درگیر میکنند بنابراین، مطالعه بر روی آنها مشکل است. به همین دلیل، پزشکان باید تصمیمات درمانی را بر اساس تجربه خود با سرطانهای مشابه در دیگر نقاط سر و گردن، پایهگذاری کنند.
الفکتوری نوروبلاستوما چه سطوحی دارد؟
هیچ سیستم رتبهبندی استانداردی برای افراد مبتلا به سرطان ای ان بی وجود ندارد، با این حال، سیستم کادیش، رایجترین سیستم استفاده شدهی رتبهبندی کلینیکی میباشد.
سطح به میزان گستردگی سرطان مانند میزان بزرگی تومور اشاره دارد. سیستم کاردیش این سطوح را بر اساس میزان گستردگی تومور اولیه، درگیری گرههای لنفاوی و متاستاز دور، مشخص میکند.
سطح A- تومورها به حفرهی بینی محدود میشوند.
سطح B- تومورهایی که حفرهی بینی را درگیر کرده و به سینوسهای پارانازال گسترش مییابند.
سطح C- گستردگی بیش از حفرهی بینی و سینوسهای پارانازال وجود دارد.
سطح D- نودهای لنفاوی منقطهای درگیر میشوند یا متاستاز دور وجود دارد.
بیشتر بیماران موجود در سطحهای B و C میباشند.
علت تومور استرسونرو بلاستوما چه می تواند باشد؟
علت اولفکتوری نوروبلاستوما به خوبی درک نشده است. هیچ علت محیطی یا ژنتیکی برای این بیماری شناخته نشده است گرچه آزمایشات جامع ژنتیکی بر روی افراد مبتلا، بخشهایی را در میان کروموزومهای 2، 5، 6، 7 و 20 تشخیص داده اند، که ممکن است درگیر این بیماری باشند.
علائم اولفکتوری نوروبلاستوما
شایعترین علامت اولفکتوری نوروبلاستوما، گرفتگی مزمن در یک طرف بینی میباشد. این حالت ممکن است برای ماهها یا حتی سالها قبل از تشخیص، ادامه پیدا کند. علائم دیگر این بیماری شامل موارد زیر هستند:
- ترشح بینی
- سینوزیت
- از دست دادن احساس بویایی
بسته به سایز و گستردگی انتشار تومور همچنین ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- علائم نورولوژیک
- تورم صورت
- مشکلات دهانی و بینایی
پزشک ممکن است برای بررسی مشکلات دیگر شما را به متخصص مغز و اعصاب یا چشم پزشک ارجاع دهد.
تشخیص
تکنیکهای اسکن مختلف و متعددی برای معاینهی حفرهی بینی مورد استفاده هستند. این تکنیکها شامل اشعهی ایکس، سیتیاسکن و ام آر آی میباشند. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر، پزشک شما ممکن است نمونهبرداری را نیز انجام دهد. این کار با دستیابی به یک نمونه بافت و آزمایش آن زیر میکروسکوپ برای تشخیص نوع سرطان، انجام میگیرد.
درمان سرطان ANB
در اغلب موارد، نخستین درمان در نظر گرفته شده برای سرطانهای حفرهی بینی مانند اولفاکتوری نوروبلاستوما، جراحی برای برداشتن تومور میباشد. غالباً این درمان همچنین برای برداشتن یک نوار پهن از بافت اطراف سرطان میباشد، برای اینکه اطمینان حاصل شود از اینکه سرطان به کلی خارج شده است. برش گستردهی محلی و ماگزیلکتومی پزشکی دو فرایندی هستند که به طور رایج انجام میشوند. اینها فرایندهایی تهاجمی میباشد که ممکن است به بازسازی بخشی از صورت نیاز داشته باشند، اما بهترین احتمال برای بقای طولانی مدت را فراهم میآورند. در برخی از موارد، جراحیهای کمتر تهاجمی مانند جراحی اندوسکوپیک که از یک لولهی انعطافپذیر و روشن استفاده میکنند نیز ممکن هستند.
پرتو درمانی ]لینک به درمان تومورهای مغزی[ نیز معمولاً بخشی از برنامهی درمانی برای اوفکتوری نوروبلاستوما میباشد. این روش ممکن است درمان اولیه بوده و یا پس از جراحی برای کاهش احتمال بازگشت سرطان استفاده شود. در برخی از موارد، شیمی درمانی نیز برای درمان این سرطان ای ان بی استفاده میشود.
شما ممکن است به ترکیبی از درمانها شامل پرتو درمانی و شیمی درمانی پس از جراحی، برای ارائهی بالاترین شانس زنده ماندن، نیاز داشته باشید.
پیشگیری
تحقیقات دریافته اند که افرادی که در محل کار یا به دیگر روشها، در معرض مواد و ذرات شیمیایی مذر قرار دارند، دارای ریسک فزایندهی ابتلا به سرطانهای حفرهی بینی میباشند. برخی از مقصران محتمل این بیماری شامل گردهی چوب، آرد، گردهی نیکل و کادمیوم، چسبها و فرمالدهید و دیگر حلالها میباشند. دود تنباکو نیز یک فاکتور خطر در ایجاد سرطان anb میباشد. برای محافظت از خود، تا حد امکان از این مواد پرهیز کنید.