آستروسیتوما نوعی تومور سرطانی است که از سلول‌های ستاره‌ای شکل مغز به نام آستروسیت‌ها شروع می‌شود. آستروسیت‌ها یکی از انواع سلول‌های گلیال هستند. سلول‌های گلیال، سیستم عصبی مرکزی را به هم پیوند داده، به علاوه غذا و اکسیژن مورد نیازشان را برای آنها فراهم کرده و ازآن‌ها مثلا دربرابر عفونت محافظت می‌کنند.سرطان گلیوما توموری است که ازسلول‌های گلیال منشا گرفته است. استروسیتوما نوعی گلیوما است. استروسیتوما شایع ترین نوع گلیومای تشخیص داده شده در کودکان است. این تومور ممکن است در هر نقطه‌ای از سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) ایجاد شود. این مقاله در مورد درمان تومورهایی است که از سلول‌های آستروسیت مغز شروع می‌شوند و از جمله تومورهای مغزی اولیه هستند. تومورهای متاستاتیک مغزی تومورهای ثانویه‌ای هستند که منشاء اولیهٔ آنها، سلول‌های سرطانی سایر نقاط بدن است که به مغز گسترش یافته‌اند. در اینجا درباره درمان تومورهای متاستاتیک بحثی انجام نشده است. تومورهای مغزی می‌توانند در کودکان و بزرگسالان اتفاق بیفتند. با این حال، درمان برای کودکان ممکن است متفاوت از درمان برای بزرگسالان باشد.
[shortcode-variables slug=”alert”]
آستروسیتوما یکی از رایج‌ترین انواع تومور مغزی است که هم در کودکان و هم در بزرگسالان مشاهده می‌شود. تومورهای آستروسیتوما به 2 بخش سرطانی و غیر سرطانی تقسیم می‌شوند که درمان معمول برای این بیماری معمولا جراحی و خارج کردن تومور می‌باشد. [shortcode-variables slug=”name”] به عنوان جراح متخصص مغز اعصاب با تجربه‌ای که در زمینه جراحی مغز و اعصاب دارد می‌تواند به کودکانی که نیاز به جراحی درمان تومور آستروسیتوما دارند کمک کند. برای دریافت مشاوره و مراجعه حضوری می‌توانید با شماره‌های [shortcode-variables slug=”number”] تماس بگیرید.[shortcode-variables slug=”alert1″]
اطلاعات کلی درباره آستروسیتومای کودکان
آستروسیتومای کودکان بیماری‌ای است که در سلول‌های خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) در بافت مغز ایجاد و تکثیر می‌شوند.
- استروسیتوما ممکن است خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطان) باشد.
- سیستم عصبی مرکزی بسیاری از عملکرد‌های مهم بدن را کنترل می‌کند.
- علت بسیاری از تومورهای مغزی دوران کودکی مشخص نیست.
- علائم و نشانه‌های آستروسیتوما در تمام کودکان یکسان نیست.
- برای تشخیص آستروستیومای دوران کودکی، آزمایش‌هایی روی مغز و نخاع صورت می‌گیرد.
- آستروسیتومای کودکان معمولا از طریق جراحی تشخیص داده شده و برداشته می شود.
- عوامل خاصی براحتمال بهبود و انتخاب گزینه‌ها و روش‌های درمان تاثیر می‌گذارند.
استروسیتوما بر چه بخش‌هایی از سیستم عصبی اثر می‌گذارد؟
استروسیتوما در این قسمت‌های سیستم عصبی مرکزی شایع‌تر هستند:
- مخ: مخ بزرگترین بخش مغز است که در بالای سر جای دارد و کنترل تفکر، یادگیری، حل مسئله، گفتار، احساسات، خواندن، نوشتن و حرکت اختیاری را برعهده دارد.
- مخچه: مخچه در ناحیه پایینی پس‌مغز، (نزدیک ناحیه میانی پشت سر) قرار دارد و حرکت، تعادل و نحوه قرارگرفتن بدن را کنترل می‌کند.
- ساقه مغز: بخشی است که مغز را به نخاع متصل می‌کند، در پایین‌ترین قسمت مغز (درست بالای گردن) قرار دارد. ساقه مغز کنترل تنفس، ضربان قلب، و اعصاب و عضلات مورد استفاده در اعمال دیدن، شنیدن، راه رفتن، صحبت کردن و خوردن را کنترل می کند.
- هیپوتالاموس: ناحیه‌ای که در وسط پایه مغز واقع شده است و کنترل دمای بدن، گرسنگی و تشنگی را برعهده دارد.
- اعصاب بصری: مجموعه اعصابی که چشم را به مغز متصل می‌کنند
- نخاع: ستونی از بافت عصبی که از مغز خارج می‌شود، و تا میانه پشت بدن پایین می‌رود. نخاع با سه غشای نازک که مننژ نامیده می‌شوند پوشیده شده است. طناب نخاعی و غشاهای آن توسط مهره‌های ستون فقرات احاطه شده‌اند. سلول‌های عصبی طناب نخاعی پیام‌های عصبی را بین مغز و بقیه بدن انقال می‌دهند، مثل یک پیام از مغز برای ایجاد حرکت در عضلات و یا پیامی از پوست به مغز برای احساس لمس.
علائم و نشانه‌های آستروستیوما در همه کودکان یکسان نیست
علائم و نشانه‌ها به موارد زیر بستگی دارد:
- موقعیت تومور که در مغز قرار گرفته باشد یا نخاع
- اندازه تومور
- سرعت رشد تومور
- سن ومیزان رشد کودک
برخی تومورها نشانه یا علامتی ایجاد نمی‌کنند. نشانه‌ها و علائم ممکن است به واسطه آستروسیتومای کودکان یا سایر بیماری‌ها ایجاد شوند. اگر فرزند شما هر کدام از نشانه‌های زیر را دارد با پزشک کودک خود مشورت کنید:
- سردرد صبحگاهی یا سردردی که پس از استفراغ از بین برود.
- حالت تهوع و استفراغ
- مشکلات بینایی، شنوایی یا صحبت کردن
- از دست دادن تعادل و مشکل در راه رفتن
- بدتر شدن دست خط یا کند صحبت کردن
- ضعف یا تغییرحواس در یک سمت بدن
- خواب آلودگی غیر معمول
- انرژی بیشتر یا کمتر از حد معمول
- تغییر در شخصیت یا رفتار
- تشنج
- کاهش یا افزایش وزن بدون علت شناخته شده
- افزایش اندازه سر (در نوزادان)
علت بسیاری از تومورهای مغزی دوران کودکی ناشناخته است
هر چیزی که خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد، عامل خطر یا ریسک فاکتور است. داشتن یک عامل خطرلزوما به این معنا نیست که فرد به سرطان مبتلا شود. نداشتن عوامل خطر نیز به این معنا نیست که فرد سرطان نخواهد گرفت. اگر فکر می‌کنید کودکتان در معرض خطر است، با پزشک اوصحبت کنید. عوامل خطر احتمالی آستروسیتوما عبارتند از:
- سابقه پرتودرمانی مغز در گذشته
- وجود برخی اختلالات ژنتیکی خاص مانند نوروفیبروماتوز نوع1 یا توبروز‌اسکولوروزیس
آزمایشات و تست‌های مغزی و نخاعی برای تشخیص آستروستیومای کودکی
آزمایش و روش‌های زیر ممکن است مورد استفاده قرار گیرند:
- معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی: معاینه بدن برای بررسی علائم عمومی سلامت. این معاینات شامل بررسی علائم بیماری، مانند توده یا هر چیز دیگری است که به نظر غیرعادی می‌رسد. سابقه عادت‌های رفتاری بهداشتی بیمار و بیماری‌ها و درمان‌های قبلی نیز بررسی خواهند شد.
- معاینه عصبی: مجموعه‌ای از سوالات و آزمایشات برای بررسی عملکرد مغز، نخاع و اعصاب است. این معاینات وضعیت روحی و روانی، هماهنگی و توانایی راه رفتن به صورت عادی و کیفیت عملکرد عضلات، حواس و واکنش‌های فرد را مورد بررسی قرار می‌دهند. این آزمایشات ممکن است با عنوان آزمون‌های عصبی یا معاینات عصبی شناختی شناخته شوند.
- آزمون میدان بینایی: آزمایشی است برای بررسی میدان دید فرد (کل ناحیه‌ای که در آن اشیا دیده می شوند.) این آزمون هم دید مرکزی (میزان بینایی فرد وقتی مستقیما به روبرو نگاه می‌کند) وهم دید محیطی (میزان بینایی فرد در جهات دیگر وقتی مستقیما به روبرو نگاه می‌کند) را اندازه گیری می کند. هر بار یکی از چشم‌ها آزمایش می‌شود و روی چشمی که مورد آزمایش نیست پوشانده می‌شود.
- ام آر ای(تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) با گادولینیم: روشی است که از یک آهنربا، امواج رادیویی و یک رایانه برای ساختن تصاویر دقیق از مغز و نخاع استفاده می‌کند. ماده‌ای به نام گادولینیم داخل رگ تزریق می‌شود. گادولینیم در اطراف سلول‌های سرطانی جمع می‌شود تا آنها در تصویر روشن تر دیده شوند. این روش، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی هسته‌ای نیز نامیده می‌شود(ان ام آر آی) .گاهی در همان جلسه ام آر آی، اسپکتروسکوپی رزونانس مغناطیسی (ام‌آر‌اس) نیز به منظور بررسی ساختار شیمیایی بافت مغز انجام می‌شود.
استروسیتومای کودکان معمولا در جراحی تشخیص داده و برداشته می‌شود
بازنویسی شده:
در صورتی که پزشکان به شک آستروسیتوما (Astrocytoma) برسند، ممکن است برای اطمینان بیشتر، بخشی از بافت را به منظور بیوپسی (نمونه‌برداری) بردارند. برای بیوپسی تومورهای مغزی، بخشی از جمجمه برداشته می‌شود و از یک سوزن برای جمع‌آوری نمونه استفاده می‌شود. گاهی اوقات، سوزن با کمک یک کامپیوتر هدایت می‌شود. سپس یک آسیب‌شناس، بافت را تحت میکروسکوپ بررسی کرده و سلول‌های سرطانی را تشخیص می‌دهد. در صورت تشخیص سلول‌های سرطانی، در صورت امکان و بر اساس شرایط ایمنی، پزشک ممکن است تومور را در همان عمل جراحی تخلیه کند. با توجه به اینکه تشخیص انواع تومورهای مغزی می‌تواند دشوار باشد، والدین ممکن است بخواهند نمونه بافت کودکشان را توسط یک آسیب‌شناس تخصصی که تجربه تشخیص تومورهای مغزی را دارد، بررسی کنند. ممکن است روی نمونه برداشت شده بافت، آزمایش‌های زیر انجام شود:
- بررسی میکروسکوپی: با استفاده از میکروسکوپ، ساختار و خصوصیات بافت مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- ژنتیک مولکولی: با استفاده از این آزمایش، تغییرات در ژنتیک سلول‌ها بررسی می‌شوند.
- فلوئورسانس: با استفاده از مواد رنگی و نور فلوئورسانت، تشخیص و تصویربرداری سلول‌ها صورت می‌گیرد.
- آنالیز ژنوم: از این آزمایش برای بررسی تغییرات در ساختار ژنتیکی سلول‌ها استفاده می‌شود.
- ايمونوهيستوشيمی: آزمايشی که از آنتی بادی‌ها برای بررسی آنتی‌ژن‌های خاص در نمونه‌های بافت استفاده مي‌کند. آنتی بادی معمولا با یک ماده رادیواکتیو یا یک رنگ همراه می‌شود ، که این کار باعث می شود که بافت زیر میکروسکوپ واضح‌تر شود. این نوع آزمون ممکن است برای تشخیص تفاوت‌های بین سرطان‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد. آزمایش ام‌آی‌بی-1 نوعی آزمون ایمونوهیستوشیمی است که نمونه تومور را برای آنتی‌ژنی به همین نام مورد بررسی قرار می‌دهد. این آزمون ممکن است سرعت رشد تومور را مشخص کند.
معمولاً نتایج این آزمایش‌ها به همراه سایر اطلاعات پزشکی به منظور تشخیص نوع و خصوصیات تومور مغزی استفاده می‌شوند.
در بعضی موارد، تومورها در مناطقی ایجاد می‌شوند که برداشتن آنها مشکل است. اگر وجود تومور خطر بروز مشکلات شدید جسمی، عاطفی یا یادگیری را به همراه داشته باشد و برداشت آن به خطر سلامتی فرد بیفتد، در این موارد بیوپسی (نمونه‌برداری) انجام می‌شود و سپس درمان‌های بیشتر ادامه می‌یابد. در برخی کودکان مبتلا به نوروفیبروماتوزیس نوع ۱ (NF1)، ممکن است در ناحیه‌ای از مغز که وظیفه کنترل بینایی را دارد، یک نوع خفیف آستروسیتوما ایجاد شود که شاید نیازی به بیوپسی نداشته باشد. اگر رشد تومور متوقف شده یا علایم آن کاهش یابند، جراحی برای برداشتن تومور ضروری نخواهد بود. در این صورت، ممکن است روش‌های درمانی دیگر مورد استفاده قرار گیرند تا به کنترل و مدیریت تومور و علائم مربوطه پرداخته شود.
