گلیومای ساقه مغزی (brain stem gliomas) تومورهای هستند که در ساقه مغز یافت می‌شوند. ساقه مغز یک مکان بسیار ظریفی است که در مسیر انتقال پیام عصبی از مغز به سمت نخاع قرار دارد. تومورها در این محل می‌توانند برای درمان بسیار چالش برانگیز باشد. اکثر این تومورها در وسط ساقه مغزی قرار دارند و نمی‌توان آن را با جراحی برداشت. تعداد کمی از این تومورهای ساقه مغز در دسترس قرار دارند و می‌توان آن را با جراحی درمان کرد. گلیوم ساقه مغز تقریبا به طور انحصاری در کودکان رخ می‌دهد، گروهی از کودکان که اغلب تحت تاثیر قرار می‌گیرند، کودکان در دوران مدرسه هستند.
گلیوما بر کدام توانایی‌های بدن اثر می‌گذارد؟
گلیومای ساقه مغز، گروهی از تومورها هستند که در منطقه‌ای از مغز به نام ساقه مغز واقع شده‌اند. تخمین زده شده است که حدود 10 تا 20 درصد از تومورهای مغزی در کودکان، به طور معمول در کودکان در سن 5 تا 10 سال رخ می‌دهد. این تومورها می‌توانند درجات مختلفی داشته باشند، اما بیشتر تومورها (تقریباً 70 درصد) درجه‌ی بالایی از خطرناکی دارند. ساقه مغز در ناحیه‌ای پایین و پشت گردن قرار دارد، جایی که ستون فقرات به مغز متصل می‌شود. ساقه مغز بخشی از مغز و نخاع است که بر عهده دارایی بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن مانند بینایی، بلع، تهوع، تعادل و استحکام است. به دلیل مکان قرارگیری این تومورها، درمان آنها نسبت به گلیوماهای دیگر در نقاط دیگر مغز، بسیار دشوارتر است.
ارتباط با متخصص
[shortcode-variables slug=”alert”] برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد این بیماری و شرایط درمان آن در میان کودکان می‌توانید با [shortcode-variables slug=”name”]، متخصص مغز و اعصاب در ارتباط باشید. برای رزرو وقت ملاقات با شماره‌های [shortcode-variables slug=”number”] تماس حاصل فرمایید.[shortcode-variables slug=”alert1″]
انواع گلیوما ساقه مغز در کودکان
گلیوما ساقه مغزی به طور معمول بر اساس نحوه گسترش آنها به انواع زیر تقسیم می‌شود:
گلیوما ساقه مغز متمرکز
گلیوم ساقه مغز متمرکز در یک ناحیه از ساقه مغز (معمولا در قسمت مغز میانی یا مدولا) متمرکز شده است، این نوع از گلیوما کمتر تهاجمی هستند و هم چنین دارای سلول‌های طبیعی می‌باشند.
گلیوما ساقه مغز پراکنده
گلیوم ساقه مغز پراکنده به طور آزادانه در پل مغز و اغلب در مغز میانی و مدولا گسترش می‌یابد. این نوع از گلیوما تهاجمی است و اغلب دارای سلول‌های غیرطبیعی می‌باشند.
علل ابتلای کودکان به این نوع از گلیوما
فاکتور خطر (ریسک فکتور) به هر عاملی اطلاق می‌شود که خطر ابتلا به یک بیماری را در فرد افزایش دهد. داشتن یک فاکتور خطر به معنای قطعی بودن ابتلا به سرطان نیست و همچنین عدم داشتن فاکتورهای خطر به معنای عدم ابتلا به سرطان نیست. اگر شما فکر می‌کنید که کودک شما ممکن است در معرض خطر باشد، می‌توانید با پزشک کودک مشورت کنید. برخی از اختلالات ژنتیکی خاص مانند نوروفیبروماتوز نوع یک (NF1)، که یک بیماری ژنتیکی است و تومورهای خوش‌خیم غیرسرطانی در آن رشد می‌کند، به عنوان یکی از عوامل خطر محتمل برای این نوع از گلیوما مطرح می‌شود.
نشانه‌های تومور گلیوم ساقه مغز کودکان
نشانه‌های این بیماری عبارتند از:
- تشنج
- مشکلات غدد درون ریز (دیابت و یا تنطیم هورمون)
- تغییرات در بینایی یا دید دوگانه
- سردرد
- فلج عصبی یا عضلات صورت و یا نیمی از بدن
- تغییرات تنفسی
- افزایش فشار در داخل جمجمه (ICP)
- قدم زدن ناهماهنگ و ناخوشایند
- از دست دادن شنوایی
- تغییرات شخصیتی
تشخیص بیماری
تومورهای اولیه ساقه مغز اغلب بر اساس یافته‌های بالینی و مطالعات تصویر برداری عصبی، که با استفاده از تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام می‌گیرد، تشخیص داده می‌شوند. تایید بافت شناسی از احتمال DIPG (گلیوما ذاتی و پراکنده پل مغز) معمولا غیر ضروری است. با این حال، در حال حاضر تایید بافت شناسی برای مطالعات تحقیقاتی انجام می‌گیرد و ممکن است در آینده، بیشتر به طور روزمره مورد توجه قرار گرفته شود. بیوپسی یا نمونه برداری از بافت ممکن است برای تومورهای ساقه مغز انجام شود که نشان دهد آنها پراکنده و ذاتی نیستند و یا زمانی که عدم اطمینان از تشخیصی بر اساس یافته‌های تصویربرداری وجود دارد. روش‌های جدید از جمله بیوپسی سوزنی استروتاکتیک ممکن است بیوپسی را ایمن‌تر کند.
درمان گلیوم ساقه مغزی در کودکان
این بیماری روش‌های درمانی مختلفی دارد که در شرایط متفاوتی مناسب هستند این درمان‌ها عبارتند از:
مشاهده
مشاهده و نظارت به طور نزدیک بر شرایط حال بیمار بدون استفاده از هر گونه درمان تا زمانی که علامت‌ها یا نشانه‌های از بیماری ظاهر شود و یا تغییر داشته باشد.
رادیو درمانی
رادیو درمانی یا رادیوتراپی یکی از راه‌های درمان بیماری سرطان می‌باشد، در این روش از اشعه پر انرژی ایکس یا سایر انواع اشعه‌های دیگر برای رادیوتراپی استفاده می‌شود، به این صورت که اشعه باعث از بین رفتن سلول‌های سرطانی می‌شود و یا از رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. دو نوع رادیو درمانی وجود دارد:
- رادیو درمانی خارجی که در این روش با استفاده از دستگاه در خارج از بدن اشعه‌های رادیواکتیو را به سلول‌های سرطانی می‌تابانند.
- رادیو درمانی داخلی که در این روش مواد رادیواکتیو را با استفاده سوزن، دانه‌ها بسته شده، سیم و یا کاتتر به درون یا در نزدیکی سلول‌های سرطانی منتقل می‌کنند.
نوع سرطانی که درمان می‌شود، تعیین کننده روش رادیو درمانی استفاده شده است. درمان با پرتو خارجی معمولاً برای بیماری DIPG (گلیوما ذاتی و پراکنده پل مغز) استفاده می‌شود. رادیو درمانی خارجی یا داخلی ممکن است برای درمان تومور ساقه مغز به صورت متمرکز استفاده شود. چند ماه پس از اتمام پرتو درمانی در مغز، آزمایش‌های تصویربرداری ممکن است تغییراتی در بافت مغز نشان دهند. این تغییرات ممکن است ناشی از پرتو درمانی باشند یا ممکن است نشان‌دهنده رشد تومور باشند. امری اهمیت دارد که قبل از اقدام به درمان بیشتر، اطمینان حاصل شود که تومور در حال رشد است.
شیمی درمانی
شیمی درمانی نوع دیگر از درمان سرطان است که از داروها برای متوقف ساختن رشد سلول‌های سرطانی، یا از طریق کشتن سلول‌های سرطانی و یا از طریق متوقف کردن تکثیر سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. هنگامی که شیمی درمانی انجام می‌گیرد داروها از طریق دهان یا از طریق تزریق داخل رگ و یا تزریق داخل عضله وارد سیستم جریان خون می‌شوند و می‌توانند در سراسر بدن به سلول‌های سرطانی برسند (شیمی درمانی سیستمیک). هنگامی که شیمی درمانی به طور مستقیم در مایع مغزی نخاعی، درون یک عضو یا درون حفره‌های بدن مانند شکم، قرار می‌گیرد، داروها عمدتا بر سلول‌های سرطانی در این مناطق تاثیر می‌گذارند (شیمی درمانی منطقه ای). روش شیمی درمانی بستگی به نوع سرطانی دارد که درمان می‌شود. از آنجا که پرتو درمانی بر روی مغز می‌تواند بر رشد و توسعه مغز کودکان در سنین کم تاثیر بگذارد، آزمایشات بالینی در حال مطالعه است به منظور اینکه با استفاده از روش‌های شیمی درمانی، استفاده از روش پروتو درمانی را به تأخیر بیندازد و یا نیاز فرد بیمار را به روش پرتو درمانی کاهش دهد.
درمان هدفمند یا تارگت تراپی
درمان هدفمند یا تارگت تراپی یک نوع درمان بیماری سرطان است که در این روش از داروها یا مواد دیگر برای شناسایی و حمله به سلول‌های خاص سرطانی بدون آسیب رساندن به سلول های طبیعی استفاده می‌کند. برخی از گلیوما های ساقه مغز متمرکز که نمی‌توانند با جراحی برطرف شوند ممکن است با مهارکننده BRAF (نام یک ژن در انسان) کیناز درمان شوند. مهار کننده‌های BRAF کیناز، پروتئین BRAF را مسدود می‌کنند. پروتئین BRAF به کنترل رشد سلول‌ها کمک می‌کند و ممکن است در بعضی از انواع گلیوما ساقه مغز جهش یافته (تغییر یافته) باشند. مسدود کردن پروتئین‌های BRAF کیناز جهش یافته ممکن است به جلوگیری از رشد سلول های سرطانی کمک کند. درمان هدفمند یا تارگت تراپی برای درمان گلیوما ساقه مغز دوران کودکی که درحال عود کردن است (برگشتن)، در حال بررسی است.
عمل جراحی
جراحی برای درمان تومور ساقه مغز در کودکان تنها زمانی کاربرد دارد که تومور از نوع متمرکز باشد این بدان معنی است که جراحی زمانی امکان پذیر می‌باشد تومور بدون آسیب رساندن به مغز برداشته شود، مانند زمانی که تومور به دور از ساقه مغز رشد می‌کند. برای اکثر کودکان با انواع پراکنده از گلیوما ساقه مغز جراحی توصیه نمی‌شود و یا به علت محل قرارگیری تومور و درگیری با خطرات، جراحی توصیه نشود.
انحراف مایع مغز و اعصاب
انحراف مایع مغزی نخاعی یک روش برای تخلیه مایع است که در مغز ساخته شده است. یک شانت (لوله ای ظریف و طویل) در جمجمه و در ونتریکول مغز (فضایی که پر از سیال است) است قرار می‌گیرد، این لوله در زیر پوست به سایر نقاط بدن به طور معمول به شکم منتقل می‌شود. شانت مایع اضافی را از مغز دور می‌کند بنابراین این مایع در جاهای دیگر بدن ممکن است جذب شود.
“کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است”
