شاید پس از بلند کردن یک باریکه سنگین، چرخاندن بیانضباطانه و پرشور، یا ساعتها نشستن پشت رایانه برای انجام یک پروژه، به طور ناگهانی با کمردرد شدید مواجه شده باشید و تمایل داشته باشید هر روشی را برای کاهش این درد خستهکننده امتحان کنید. شاید اگر بدانید که به تنهایی نیستید، قدرت روحی خود را به دست آورید. تقریباً هر فردی در یک مرحلهای از زندگی خود با کمردرد مواجه میشود. اما خبر بد این است که اگر مشکل دیسک یا آسیب جدی وجود نداشته باشد، به جز تجویز مسکن و توصیه برای استراحت، پزشک قادر به ارائه راهکارهای دیگر نخواهد بود. اما نگران نباشید، خوشبختانه روشهای سادهای برای درمان وجود دارد که میتوانند شما را در عرض چند روز بهبود بخشند و به شما کمک کنند تا در آینده با مشکلاتی از این دست مواجه نشوید.
[shortcode-variables slug=”alert”]
برای کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت با طریق شمارههای – 09912552234 تماس حاصل فرمایید.[shortcode-variables slug=”alert1″]
[WPSM_AC id=783]
انواع کمردرد در جوانان و سالمندان
کمر درد به دو حالت عمده حاد و مزمن تقسیم میگردد. البته نوعی دیگر از کمر درد نیز وجود دارد که به آن کمر درد مکانیکال گفته میشود. در ادامه علل، علائم و درمان هر کدام از آنها ارائه خواهد شد:
کمر درد حاد
به درد ناگهانی در خط وسط و زیر دندهها گفته میشود. سن شایع آن بین افراد 30 تا 60 سال میباشد.
علت کمردرد حاد
علل شایع این حالت از درد کمر عبارت است از:
- افزایش وزن
- ضعف عضلات کمر
- استرسهای روانی
- برداشتن اجسام سنگین
- ضربه به کمر
- عادات اشتباه در نشستن
- التهاب مفاصل کمر که علامت عمده آن خشکی صبحگاهی میباشد.
- خم شدن و ایستادن طولانی و نادرست در محل کار
بیش از 90 درصد موارد کمر درد حاد بدون مراجعه به پزشک و با استراحت و داروهای مسکن طی سه روز بهبود پیدا میکند. البته میتواند تا 2 هفته ادامه یابد. در افراد بالای 60 سال علت عمده کمر درد آرتروز کمر و شکستگیهای خودبخودی به علت پوکی استخوان شدید میباشد. گاهی کمردردهای حاد با انتشار درد به اندامهای تحتانی همراه هستند که در این موارد علل آن میتواند موارد زیر باشد:
- پارگی دیسک کمر
- تنگی کانال نخاع
در این موارد نیز غالبا با استراحت و مصرف مسکن درد بهبود مییابد.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت بروز نشانههای زیر که گاهاَ اورژانسی هستند و عدم بهبود در طی سه روز، بیمار باید به پزشک متخصص مراجعه نماید:
- درد کمر که همراه با تب و عرق ریزش باشد (بجز موارد آنفولانزای فصلی).
- کمر درد به همراه کاهش وزن طی چند هفته یا چند ماه اخیر
- بی اختیاری ادرار و مدفوع یا ضعف اندامهای تحتانی
- کمر درد به دنبال سقوط یا ضربه به کمر
- بیمارانی که سابقه بدخیمی دارند.
تشخیص
در صورتی که پزشک در معاینه و شرح حال بیمار نکته مهمی پیدا نکند درمانهای اولیه را ارائه میدهد ولی در صورت عدم بهبودی طی 4 هفته نیاز به تصویر برداری و آزمایشات خون از جمله آزمایش روماتیسم و عفونت میباشد.
درمانهای اولیه برای کمر درد حاد
درمانهای اولیه شامل موارد زیر میباشد:
- اصلاح وضعیت زندگی
- داروهای کاهش دهنده استرس
- داروهای ضد التهاب
- کاهش وزن
- کمپرس آب گرم
- اصلاح ویتامین دی بدن
- فیزیوتراپی
- اوزون تراپی
کمر درد مزمن
کمر دردی که بیش از سه ماه طول بکشد مزمن تلقی می شود.
علت درد مزمن در ناحیه کمر
این نوع از کمردرد میتواند به دلیل تروما یا آسیب به ستون مهره، هر گونه بیماری مزمن در نقاط مختلف بدن و استرس روحی روانی فرد باشد. در بسیاری از موارد منشاء درد مشخص نمیباشد به عبارتی آسیب یا بیماری که باعث شروع درد شده است قابل تشخیص نبوده ولی همچنان اثرات آن به صورت درد باقی خواهد ماند.
علائم کمر درد مزمن
نوع درد مزمن کمر میتواند به صورت درد استخوانی ،عصبی یا درد عضلانی باشد. همچنین ممکن است به صورت سوزشی، سیخ زننده ،سوزن سوزن شدن ،شارپ یا مبهم بروز کند.
مکانیسم درد
مکانیسم دقیق این نوع از درد کمر مشخص نمیباشد ولی اعتقاد کلی بر این است که به دنبال طولانی شدن درد یک حساس شدن مرکزی در مغز ایجاد میگردد به این صورت که حتی با یک تحریک اندک که در افراد معمولی درد زیادی ایجاد نمیگردد، در این افراد درد شدید احساس خواهد شد. حتی گاهی به دنبال بهبودی محل آسیب، سیگنالهای درد در مغز فعال خواهند ماند.
تشخیص کمردرد مزمن
تستهای معمول برای تشخیص شامل: تصویر برداری ساده، اسکن استخوانی، سی تی اسکن، ام آر آی و نوار عصب و عضله میباشد.
درمان
در صورت یافتن منشاء این نوع از کمردرد، درمان صحیح انجام شده و در نتیجه بیمار کاهش یا بهبود درد را احساس میکند. در مواردی که علت و منشاء درد مشخص نگردد درمان علامتی تنها با هدف کاهش درد، بهبود کیفیت زندگی و بهبود عملکرد فرد انجام میشود. درمانهای کلی کمردرد مزمن عبارتند از:
- فیزیوتراپی و ورزشهای کششی: کوتاهی عضلات کمر، لگن و اندام تحتانی همگی میتواند باعث درد کمر شود و در درمان، ورزشهای کششی هر سه قسمت باید در نظر گرفته شود.
- درمانهای دارویی: درمان دارویی میتواند تکی یا ترکیبی باشد. داروهای مؤثر بر درد مزمن کمر در گروههای زیر طبقه بندی میشوند:
- شل کننده های عضلانی
- داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب: از آنجایی که درد باعث تغییر خلق میگردد و تغییر خلق باعث تشدید درد میشود، در نتیجه با داروهای ضد اضطراب، ضد افسردگی و روشهای روان درمانی برای کنار آمدن با درد میتوان این سیکل معیوب را قطع نمود.
- داروهای ضد تشنج
- روشهای کم تهاجمی مانند بلاک عصب: در مجموع کمر دردی که زمان بسیاری است که فرد را درگیر نموده، باید جدی تلقی گردد زیرا تاخیر در درمان روند بهبودی را دشوار یا حتی غیر ممکن میسازد.
درد مکانیکال
این درد زمانی ایجاد میگردد که لیگامانها و بافت نرم اطراف یک مفصل تحت کشش و فشار باشد.
علت درد مکانیکال کمر
یکی از شایعترین علل این نوع درد، نقص در وضعیت بدن و ضعف عضلات کمر است. این نوع درد به شکل زیر پیشرفت میکند. در ابتدا، درد در مرکز کمر و در خط وسط قرار دارد. با پیشرفت بیماری، درد به یک سمت و گاهاً به دو طرف لگن منتقل میشود. در حملات بعدی کمردرد، درد از باسن شروع شده و سپس به سمت کنار ران و تا زانو پیشرفت میکند. گاهی اوقات ممکن است این درد تا ساق و مچ پا گسترش یابد و در این موارد، حتماً باید به پزشک مراجعه کرده و با انجام معاینه، از وجود پارگی دیسک کمر اطمینان حاصل شود.
درمان کمر درد با ورزش
در صورت انجام ورزشهای درمانی درد با الگوی زیر بهبود مییابد بدین صورت که از ساق پا بهبود درد شروع شده و به مرکز کمر منتقل میگردد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و مطالعه ورزشهای مناسب برای بیماران دارای کمر درد ناشی از آرتروز یا کمردردهای غیر اختصاصی اینجا کلیک کنید.
روشهای درمانی دیگر برای رفع کمردرد تحتانی یا فوقانی
علاوه بر درمانهای اولیه و کلی که در قسمتهای قبل برای هر یک از انواع کمردرد ذکر شد، روشهای دیگری نیز وجود دارند که پس از مشاوره با پزشک متخصص میتوانید آنها را امتحان کنید. این روشها عبارتند از:
ورزش درمانی برای تسکین دردهای مزمن و مکانیکال کمر
برای استفاده از حرکات ورزشی جهت بهبود درد مزمن و مکانیکال کمر و دیسک کمر ابتدا باید سوالاتی نظیر آن چه در ادامه خواهید دید از خود بپرسید:
- آیا درد بدنبال نشستن یا ایستادن طولانی تشدید میشود ؟
- آیا درد بالای زانو است؟
- آیا درد بدنبال دولا شدن، جارو کردن، اتو کردن بیشتر میشود؟
- آیا صبح بعد از بیدار شدن خشکی کمر دارید که کمتر از نیم ساعت بهبود مییابد؟
- آیا هنگام راه رفتن درد کمتری دارید؟
- آیا درد با دراز کشیدن به شکم بهتر میشود؟
- آیا چندین دوره درد پشت طی چند ماه اخیر داشتهاید؟
- آیا بین حملات کمر درد، مشکلی نداشتهاید؟
در صورتی که پاسخ شما به همه سوالات بالا مثبت است و ضمناَ علائم خطر مانند ضربه به کمر، تعریق شبانه، نقص عصبی یا عضلانی یا اختلال کنترل ادرار یا مدفوع ندارید میتوانید از ورزشهای مکنزی که در شکلهای زیر نشان داده شده است بهره مند شوید:
[WPSM_AC id=784]
ماساژ درمانی
بر اساس مطالعات انجام شده، ماساژ درمانی به عنوان یک روش موثر در درمان کمردرد مزمن شناخته شده است. این نوع ماساژ به بیماران دردمند کمک میکند تا به فعالیتهای روزمره خود بازگردند و درد را بهتر تحمل کنند. با این حال، باید توجه داشت که فواید ماساژ درمانی محدود هستند و در مواردی مانند عوارض در ستون فقرات، آسیب دیدگی یا مشکلات دیسک، تاثیر متناسبی نخواهد داشت. زیرا هدف اصلی از ماساژ درمانی، کاهش تنش عضلانی است و تاثیر زیادی بر ساختار ستون فقرات ندارد.
طب سوزنی
طب سوزنی به طور متوسط تأثیری در تسکین کمردرد مزمن دارد. در این روش، متخصص سوزنهای نازک را در نقاط مختلفی از بدن فرو میکند. طرفداران طب سوزنی باور دارند که وقتی متخصص این سوزنهای نازک را در پوست وارد کرده و آنها را میچرخاند یا به آنها ضربه میزند، مواد شیمیایی مانند اندورفین، سروتونین و استیل کولین در بدن آزاد میشود که به طور طبیعی درد را تسکین میدهد. گزارشها نشان میدهند که طب سوزنی در تسکین درد مؤثر است و مطالعات بالینی و علمی بیشتری در حال انجام است تا اثربخشی طب سوزنی در این زمینه را بررسی کنند.
درمانهای طبیعی و ارگانیک
برای تسکین درد کمر میتوان از روشهای خانگی و گیاهی نیز استفاده کرد. برخی از مواد طبیعی که میتوانند برای کمردرد مؤثر واقع شوند عبارتند از:
[WPSM_AC id=799]
آب درمانی
یکی از روشهای نسبتاَ جدید درمان کمر درد آب درمانی است. در این روش با انجام یک سری از تمرینات خاص در آب تحت نظر متخصص، میتوان دردهای ناحیه کمر را کاهش داد.
تزریق
تزریق استروئید به فضای اپیدورال یکی از روشهای کمتهاجمی است که در حال حاضر به عنوان یک روش کوتاه مدت برای درمان درد سیاتیک و کمر استفاده میشود. این تزریق با کاهش التهاب، درد را کاهش میدهد. هدف اصلی این تزریق، تسکین موقتی درد است و توصیه نمیشود آن را به طور مداوم و برای مدت طولانی انجام داد زیرا ممکن است درد را در طولانیمدت تشدید کند. در صورتی که بیمار با درد مزمن یا آسیبدیدگی شدید در ستون فقرات مواجه باشد، بلوک عصب ممکن است به منظور جلوگیری از هدایت عصبی در یک ناحیه خاص، انجام شود. بلوک عصبی باعث میشود هر گونه حس توسط عصبهایی که در آن ناحیه بلوک شدهاند، متوقف شود. بلوک عصبی معمولاً فقط در موارد درد شدید توصیه میشود و به منظور مدیریت آن استفاده میشود.
جراحی
در صورتی که هیچ درمان دیگری نتواند درد کمر را تسکین دهد، جراحی به عنوان یک راه حل لازم ممکن است مطرح شود. در صورتی که آسیبهای جدی اسکلتی عضلانی یا فشار عصب به دلیل جابجایی یا ساییدگی مهرهها باعث درد شده باشند، ممکن است جراحی توصیه شود. جراحی کمر عموماً با دوره نقاهت طولانی همراه است و برخی بیماران پس از جراحی ممکن است توانایی حرکت و انعطافپذیری را از دست دهند. لازم به ذکر است که همه عملهای جراحی به موفقیت پیوسته نیستند. با این توصیف، قبل از تصمیمگیری برای انجام عمل، بیمار باید با پزشک خود مشورت کرده و با آگاهی از تمام عوارض احتمالی، تصمیم به جراحی بگیرد. البته، در صورتی که جراحی توسط یک پزشک با تجربه و ماهر انجام شود، ریسک آن کاهش مییابد.