شبه آرتروز یا سودوآرتروز در ستون فقرات که از آن تحت عنوان غیریکنواخت یاد میشود و به معنای مفصل کاذب است. این مساله در نتیجه عدم موفقیت در جوش خوردگی ستون فقرات به وجود میآید. سودوآرتروز در هر نفطه ای که با فیوژن ستون فقرات روبروییم و میتواند به شکل درد در ستون فقرات (گردن و کمر) و یا ریشه عصب (دستها و پاها) رخ دهند که ماهها یا سالها بعد از جراحی ستون فقرات در ناحیه کمر بروز میکنند.
[shortcode-variables slug=”alert”]برای کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت از طریق شمارههای [sv slug=”number”] تماس حاصل فرمایید.[shortcode-variables slug=”alert1″]
دلایل سودوآرتروز
در برنامهریزی جراحی، گاهی اوقات این امر براساس آنچه که در طول عمل جراحی رخ خواهد داد، است و در سایر موارد، بیماران با شرایط پزشکی خاص و پارامترهای مؤثر دیگر، با احتمال بیشتری از حرکت در نقاط جوش خورده روبرو هستند. بیمارانی که اختلالات متابولیک، دیابت، مصرف استروئیدها و دردهای مزمن بخصوص را دارند، با احتمال بیشتری با سودوآرتروز روبرو میشوند. با این حال، پارامتر موثر و پیشگیرانهترین عامل در سودوآرتروز، استفاده از مواد دخانی است. تحقیقات نشان میدهند که احتمال موفقیت فیوژن ستون فقرات در افرادی که مصرف مواد دخانی را دارند، ۳۳ درصد کمتر است. بنابراین، اگر در آینده نیاز به عمل فیوژن ستون فقرات داشته باشید، بهتر است این عادت را کنار بگذارید.
پارامترهای پزشکی موثر
- استعمال دخانیات
- اضافه وزن
- استفاده زیاد از استروئید
- پوکی استخوان
- دیابت شیرین
- سوء تغذیه
- تورم ناشی از سودوآرتروز
- دیگر بیماری های مزمن
- سابقه سودوآرتروز
پارامترهای جراحی
- تعداد سطوح جوش خورده
- انواع فیوژن های انجام شده
- انتخاب مواد استفاده شده در پیوند (ترجیحا خودپیوندی)
- آماده سازی سطح پیوند
- جاگذاری ماده گرافت
- استفاده از ابزارهای جراحی به منظور صاف و بی حرکت نگاه داشتن ستون فقرات پس از جراحی
نشانه های سودوآرتروز
سودوآرتروز میتواند در هر نقطهای از ستون فقرات که قبلاً تحت عمل فیوژن قرار گرفته، رخ دهد. هدف از جراحی فیوژن ستون فقرات، اتصال و جوش دادن بخشهای استخوانی به یکدیگر و تبدیل آنها به یک قطعه یکپارچه است. جراح میتواند از روشهای مختلفی برای جوش دادن استخوانها استفاده کند، اما جوش کامل نخواهد بود و حرکت در این نقطه ادامه پیدا خواهد کرد. هر چه این حرکت شدیدتر باشد، احتمال تجربه نشانهها بیشتر خواهد بود. درد در ناحیه سودوآرتروز شایعترین علامت در این حالت است، اما ممکن است با دردهایی همراه باشد که تا دستها و پاها هم گسترش یابند. لازم به ذکر است که در صورتی که سودوآرتروز به صورت جزئی باشد و نشانهها کمتر یا به طور کلی وجود نداشته باشند، اقدام به درمان ضروری نیست.
تشخیص سودوآرتروز
تشخیص غیرپیوستگی از سوی پزشک و بر مبنای یافته های درد در محل جراحی، شکاف همیشگی بدون وجود هرگونه استخوانی در محل جراحی یا پیشرفت اندک و یا نبود پیشرفت در بهبود استخوان خواهد بود. پزشکان تشخیص غیرپیوستگی را پس از بررسی استخوان صدمه دیده و پیشرفتش با استفاده از بررسی تصاویر اشعه ایکس، سی تی اسکن و MRI، تایید خواهد کرد. در مواردی نادر، استفاده از آزمایش خون در تعیین دلایل شکل گیری غیرپیوسته، برای مثال عفونت و شرایطی مثل دیابت و کم خونی که روند بهبود استخوانی را آهسته خواهد نمود، مفید خواهد بود.
درمان سودوآرتروز
درمان بیمار دارای نشانه های مفصل کاذب شامل تلاشی دوباره برای فیوژن است. پیشرفتهای اخیر در جراحی از جمله استفاده از ابزارهای ستون فقرات، جایگزینی پیوند استخوانی و مهندسی ژنتیک (پروتئین استخوانزا) به جراحان در کاهش احتمال بروز مفصل کاذب پس از جراحی فیوژن ستون فقرات شده است.
پیش از جراحی
برخی از مراقبت های قبل از فیوژن ستون فقرات که در کاهش عوارض بیماری موثر است و بهبودی را تسریع میبخشد عبارت است از:
آزمایشات مربوط به سلامتی
پیش از جراحی باید آزمایشات فیزیکی توسط پزشک مراقب و به منظور حصول اطمینان از سلامت قلب و ریهها انجام شود. آزمایش خود، نوار قلب و عکس اشعه ایکس از قفسه سینه میتواند انجام شود. تمامی داروها (تجویزی، بدون نسخه و مکمل های گیاهی)یی که مصرف میکنید را با پزشک مورد بحث قرار دهید و استفاده از رقیق کننده خون را 7 تا 10 روز پیش از جراحی متوقف کنید. داروهای رقیق کننده خون میتوانند عبارت باشند از:
- آسپیرین
- ایبوپروفن (ادویل، موترین، نوپرین)
- ضدالتهال (آلو، ناپروسین)
- روغن ماهی
- ویتامین E
- داروهای گیاهی (ژنگو، گلوکوزامین)
- رقیق کننده های خونی (کومادین، هپارین)
- ضدانعقاد (پلاویکس، نیکلید، فراگمین، اورگاران، لووناکس، اینوهپ)
استعمال دخانیات
مهم ترین روش دستیابی به جراحی موفق فیوژن ستون فقرات، ترک استعمال دخانیات است. تمامی مصارف تنباکو : سیگار، سیگارهای الکترونیکی، سیگار برگ، پیپ، تنباکوی جویدنی و … را کنار بگذارید. نیکوتین از رشد استخوان جلوگیری نموده و امکان فیوژن موفق را کاهش میدهد. استعمال دخانیات همچنین گردش خون را کاهش داده و منجر به سرعت پایین تری در بهبود زخم و افزایش احتمال عفونت را به همراه خواهد داشت.
روش انجام
فیوژن ستون فقرات در ناحیه کمر و گردن برای چند دهه در حال انجام است. روشهای مختلفی در فیوژن ستون فقرات مورد استفاده قرار میگیرد. جراح ممکن است از جلو بر روی ستون فقرات کار کند. به این رویکرد، رویکرد قدامی گفته میشود و به ایجاد برشی در قسمت پایینی شکم به منظور فیوژن کمری، و ایجاد برشی در گلو برای فیوژن گردنی نیاز دارد. رویکرد خلفی از پشت انجام میشود. جراح در رویکرد خلفی از طرفین به ستون فقرات دسترسی خواهند داشت. روشهای کم تهاجمی نیز ایجاد شده است. این روشها مکان جراحی فیوژن با برشهای کوچک تری را فراهم مینماید. بهتری روش برای شما به ماهیت و موقعیت بیماریتان بستگی دارد.
پیوند استخوانی
در تمامی جراحی های فیوژن ستون فقرات از نوع مشابهی از مواد استخوانی، تحت عنوان گرافت استخوانی، به منظور کمک به فیوژن استفاده میکنند. عموما قطعات کوچک استخوانی در فضای بین مهرهها برای فیوژن مهرهها به کار میروند. پیوند استخوانی عمدتا برای تحریک بهبود استخوانی مورد استفاده قرار میگیرد. این مساله به افزایش تولید استخوان و کمک به ایجاد قطعه یکپارچه ای از آن خواهد انجامید. گاهی اوقات قطعات بزرگتر و صلب تری به منظور فراهم نمودن پشتیبانی ساختاری فوری برای مهرهها به کار گرفته میشود. در قدیم، مواد پیوند استخوانی برداشت شده از لگن، تنها گزینه در دسترس به منظور افزایش مواد مورد نیاز در فیوژن مهرهها به شمار میرفت. این نوع از پیوند استخوانی را خودپیوندی مینامند. برداشتن مواد لازم برای پیوند استخوانی، نیازمند برش های بیشتری در عمل خواهد بود. این مساله مدت زمان جراحی را افزوده و میتواند منجر به افزایش درد بیمار پس از جراحی شود. اگر تحت عمل فشارزدایی قرار گرفته اید، جراح استخوان را از محل مورد نظر برداشته و از آن به عنوان ماده پیوند استخوانی استفاده خواهد نمود. این نوع از پیوند را خودپیوندی موضعی مینامند. استخوان عملا مجددا مورد استفاده قرار میگیرد؛ از جایی که در حال فشردن عصب هستند، به جایی که جراح میخواهد باشد، انتقال مییابد. یکی از گزینهها به منظور استفاده در پیوند استخوانی، بافت های استخوانی از بانک استخوان است. مواد استخوانی مشابه را از بانک استخوانی اخذ میکنند. امروزه مواد مناسب و مصنوعی برای پیوند استخوانی نیز ایجاد شده است :
- ماتریس استخوانی بدون مواد معدنی (DBM ها) : برای ایجاد DBM ها، کلسیم موجود در استخوان برداشته میشود. بدون این مواد معدنی، استخوان به ماده ای نرم و ژل مانند مبدل میشود. DBMها معمولا با دیگر مواد ترکیب میشوند و میتوانند شامل پروتئین هایی باشند که به بهبود استخوانها کمک نمایند
- پروتئین های استخوانزا (BMP ها) : این پروتئین های استخوانساز مصنوعی بسیار قوی، میتواند فیوژن قوی ستون فقرات را به همراه داشته باشد.
- استخوان مصنوعی : مواد استخوانی مصنوعی از مواد کلسیمی / فسفاتی تشکیل شده اند و معمولا از آنها تحت عنوان مواد سرامیکی یاد میشود.
جراحتان با شما راجع به بهترین نوع ماده بکار گرفته شده در استخوان که متناسب با شرایط و روند درمانتان باشد، صحبت خواهد نمود.
عدم تحرک
پس از پیوند استخوانی و برای تسریع فرایند جوش خوردگی، باید مهرهها در کنار هم ثابت باقی بمانند. جراح ممکن است توصیه کند که از بریس استفاده کنید. در بسیاری از موارد، جراح از صفحات، پیچ و مهره برای ثابت نگاه داشتن ستون فقرات استفاده مینماید. به این فرایند ثابتسازی خارجی گفته میشود و نرخ موفقیت درمان را افزایش میدهد. با افزایش ثبات در ستون فقرات در نتیجه ثابتسازی خارجی، اکثر بیماران قادر خواهند بود تا پس از جراحی، در مدت زمان کمتری به راه بیافتند.
مراقبت های بعد از جراحی فیوژن
بسته به نوع جوش خوردگی، برخی بیماران در همان روز و برخی دیگر بین 2 تا 4 روز بعد از جراحی مرخص خواهند شد. در برخی از موارد ممکن است لازم باشد تا برای دوره ای معین، یک پرستار استخوام شود. برای آنهایی که به کمک زیاد و پیشرفته تری نیاز دارند، ممکن است که انتقال به مرکز توانبخشی ترتیب داده شود. وقتی برای رفتن به خانه آماده باشید، دستورات لازم برای ادامه روند به شما داده خواهد شد:
داروهای مسکن
مسکنها را درست مطابق دستورالعمل جراح مصرف کنید. مخدرها میتوانند اعتیادآور باشد و برای دوره زمانی کوتاه مدت مورد استفاده قرار میگیرند؛ مخدرها همچنین میتوانند یبوست به همراه داشته باشند. از آب زیاد و غذاهای با فیبربالا استفاده نمایید. بدون دستور جراح از داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAID ها) (آسپیرین، ایبوپروفن، ادویل، موترین، نوپرین، ناپروکسن، آلو) استفاده ننمایید. این داروها از رشد استخوان جدید جلوگیری مینماید و میتواند به عدم موفقیت جوش خوردگی استخوان شود. میتوانید از آستامینوفن (تیلنول) استفاده کنید.
محدودیتها
- از خم شدن، بلند کردن اجسام یا چرخاندن کمرتان برای دو هفته آتی خودداری نمایید
- جسم سنگین تر از 5 پوند (2.27 کیلوگرم) را تا دو هفته بعد از جراحی بلند نکنید.
- تا دو هفته از فعالیتهای شدیدی مثل کارهای باغبانی، کار خانه یا نزدیکی خودداری نمایید.
- از مصرف دخانیات یا جویدن محصولات دارای نیکوتین خودداری کنید. مصرف دخانیات از رشد استخوان جلوگیری میکند و ممکن است جوش خوردن با شکست مواجه شود.
- تا جلسه ملاقات بعدی با پزشک رانندگی نکنید. در صورت نیاز میتوانید در سفرهای کوتاه و کمتر از 45 دقیقه سوار ماشین شوید.
مراقبت از زخم
- برای جلوگیری از عفونت، پیش و پس از نظافت زخمتان دستانتان را کامل بشویید
- اگر بر روی زخمتان چسب زخم باشد، روز بعد از جراحی دوش بگیرید. به آرامی این ناحیه را با آب و صابون بشویید و آن را خشک کنید.
- اگر زخمتان با بخیه یا چسب بخیه به هم چسبیده، بهتر است دو روز بعد از جراحی، دوش بگیرید. گاز استریل روی زخم را برداشته و به آرامی آن را با آب و صابون بشویید. باز هم گاز استریلی بر روی زخم بگذارید و در صورتیکه ترشحی نداشت، لازم به آن نیست. روزانه زخم را بررسی نمایید و آن را بشویید.
- زخم را با آب خیس ندهید (حمام، استخر یا وان)
- لوسیون یا روغن های گیاهی به برش نزنید.
- ترشحات زخم تا حدی طبیعی است.مقدار زیاد ترشحات، ترشحات بدبو، زرد یا سبز باید بلافاصله به مطب جراح گزارش شود.
فعالیت
- برخیزید و هر سه یا چهار ساعت، به مدت 5 تا 10 دقیقه راه بروید. به تدریج این زمان پیاده رویتان را تا جایی که میتوانید افزایش دهید. از نشستن طولانی مدت خودداری کنید.
- به مانند روند بیمارستان به تخت وارد و از آن خارج شوید. روی تخت دراز بکشید و بالشی را زیر زانوهایتان قرار دهید. به طرفین دراز بکشید و بالشی را بین زانوهایتان قرار دهید.
گذاشتن یخ
- سه یا چهار مرتبه در روز و هر دفعه به مدت 15 الی 20 دقیقه به منظور کاهش درد و تورم، از اعمال یخ بر روی زخم استفاده نمایید.
استفاده از بریس
- اگر پوشیدن بریس برایتان تجویز شده بود، از آن همیشه به غیر از موقع حمام استفاده نمایید.
[shortcode-variables slug=”alert”]
چه موقع با پزشک تماس بگیریم؟
- تب بالای 101.5 درجه فارنهایت (38.6 درجه سانتی گراد) (که توسط تیلنول کاهش داده نمی شود)
- بروز نشانه های عفونت مانند قرمزی، تورم، درد یا ترشحات از زخم ها
- حساسیت یا خارش در زخمها (واکنش های حساسیتی در برابر چسب زخم پوست (که پوست زخمی را به هم میچسبانند))
- تورم و حساسیت در یک ساق پا
- بروز سوزش یا بی حسی در دستها و پاها
[shortcode-variables slug=”alert1″]
بهبودی و پیشگیری
باید جلسه ملاقاتی را با پزشکتان دو هفته بعد از جراحی ترتیب دهید. ممکن است تمارین کششی سبکی را برای انجام توسط خودتان پیشنهاد کند. سطح تعهدتان به این تمرینات، سرعت بعبودتان را مشخص خواهد نمود. تقریبا شش هفته بعد، به منظور بازیابی توانی، باید جلسات مرتبی با فیزیوتراپ برگزار نمایید. برنامه فیزیوتراپی احتمال شامل تمارینی در تقویت عضلات کمر و تمارین هوازی ملایم مانند پیاده روی یا شنا خواهد بود. فیزیوتراپتان به شما در اصلاح نحوه ایستادن، نشستن و عادات نحوه خوابیدنتان، برای مثال نحوه درست بلند کردن وسایل یا نشستن های کوتاه مدت تر کمک خواهند نمود. تمرینات مرتب، عضلات کمر را تقویت خواهد نمود و این مساله به حمایت از ستون فقرات، کاهش درد و پیشگیری از آسیب های بیشتر منتهی خواهد شد. عود کردن کمردرد شایع است. کلید پیشگیری از وقوع مجدد آن عبارتند از:
- روش مناسب بلند کردن اجسام
- حالت مناسب به هنگام نشستن، ایستادن، حرکت و خوابیدن
- برنامه های تمرینی مناسب
- محیط کار ارگونومیک
- وزن مناسب
- رفتارهای مثبت و روشهای آرامش بخشی (برای مثال مدیریت استرس)
-
عدم استعمال دخانیات
نمونه ای از جراحی دکتر مرادی برای اصلاح سودوآرتروز در بیمار که به دنبال مصرف بالای سیگار دچار خروج پیچ ها و جوش نخوردن استخوان ها شده بود.