آنوریسم زمانی اتفاق میافتد که دیواره شریان ضعیف شود و موجب ایجاد برآمدگیهای غیر طبیعی گردد. این برآمدگی میتواند منجر به پارگی و ایجاد خونریزی داخلی شود. اگرچه آنوریسم در هر بخشی از بدن شما ممکن است اتفاق افتد، اما شایعترین آنوریسم در مغز، آئورت، پاها و طحال رخ میدهد.
[shortcode-variables slug=”alert”]آنوریسم یک وضعیت بسیار جدی است و هنگامی رخ میدهد که یک برآمدگی پر از خون روی دیواره یک ناحیه ضعیف در یک شریان قرار گیرد. آنوریسم به طور معمول در شکم و مغز اتفاق میافتد و اگر درمان نشود، میتواند به بروز مشکلات جدی سلامت منجر شود. سکته مغزی، کما و حتی مرگ برخی از این نوع مشکلات هستند. نوع درمان آنوریسم بستگی به شدت و علت آن دارد. [shortcode-variables slug=”name”] به عنوان جراح متخصص مغز و اعصاب که در امر جراحی التهابات مغزی تبحر ویژهای دارد، میتواند در درمان و جراحی آنوریسم مغزی به بیماران کمک کند. برای دریافت مشاوره و یا مراجعه میتوانید با شمارههای [shortcode-variables slug=”number”] تماس حاصل فرمایید.[shortcode-variables slug=”alert1″]
نمونهای از فیلم جراحی آنوریسم عروق توسط دکتر مرادی
چه عواملی سبب بروز آنوریسم میشوند؟
اگرچه علت دقیق بروز آنوریسم هنوز مشخص نیست، اما عوامل خاصی میتوانند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند. به عنوان مثال، آسیب به بافت شریانها میتواند عاملی مهم در بروز آنوریسم باشد. شریانها ممکن است به دلایلی مانند انسداد، مثلاً تجمع رسوبات چربی، آسیب ببینند. این رسوبات میتوانند منجر به افزایش ضربان قلب بشوند تا بتوانند خون را از روی رسوبات چربی عبور دهند. این فشار میتواند به عنوان نتیجهای از افزایش فشار در دیواره شریانها، به سرخرگها آسیب برساند.
بیماری آترواسکلروز
بیماری آترواسکلروز همچنین میتواند منجر به بروز آنوریسم شود. در افراد مبتلا به بیماری آترواسکلروز نوعی پلاک در شریانها شکل میگیرد. این ساختار به دلیل تجمع مواد سختی به نام پلاک است که باعث آسیب رساندن به عروق و مانع از جریان یافتن آزادانهی خون میشود.
فشار خون بالا
بالا بودن فشار خون نیز میتواند به ایجاد آنوریسم کمک کند. نیرویی که خون از طریق رگهای خونی به آن اعمال میکند، فشار خون نامیده میشود و این فشار روی دیوارههای شریانی اعمال میشود. اگر فشار خون به میزان بیش از حد طبیعی افزایش یابد، ممکن است رگهای خونی را گسترش داده یا ضعیف کند. در حالت طبیعی، فشار خون برای یک بزرگسال حدود 120 بر 80 میلیمتر جیوه است. فشار خون بالا میتواند خطر ابتلا به مشکلات قلبی، عروق خونی و مشکلات گردش خون را افزایش دهد. با این حال، داشتن فشار خون بالاتر از حد معمول، به تنهایی به شما خطر آنوریسم را ایجاد نمیکند.
آیا انواع مختلفی از آنوریسم وجود دارد؟
انواع آنوریسم ممکن است در هر جایی از بدن رخ دهد، اما شایعترین مکانهای وقوع آنوریسم عبارتند از:
مغز
آنوریسم مغزی میتواند در هر اندازهای باشد. این نوع از آنوریسم اغلب در رگهای خونی عمق مغز ایجاد میشود. همچنین ممکن است علائم یا نشانهای نداشته باشد. شما حتی ممکن است ندانید که به آنوریسم مبتلا هستید. آنوریسم مغزی ممکن است موجب خونریزی مغزی در بیش از 3 درصد افراد مبتلا شود.
آئورت
آئورت، که بزرگترین رگ خونی در بدن است، از بطن چپ قلب شروع میشود و به سمت شکم پیش میروند و سپس در هر دو پا تشعب مییابند. آئورت یک مکان شایع برای بروز آنوریسم شریانی است. آنوریسم در حفره قفسه سینه به آنوریسم سینهای آئورت معروف است. همچنین، آنوریسم آئورت شکمی، که بیشترین شیوع را دارد، یک نوع رایج آنوریسم است. در موارد نادر، هم قفسه سینه و هم شکم ممکن است تحت تأثیر آسیب شریانی قرار بگیرند.
مناطق دیگر
شما همچنین ممکن است به آنوریسم آئورت در پشت زانوی خود، طحال و یا روده مبتلا شوید.
به چه علائمی باید توجه کنم؟
علائم آنوریسم با توجه به نوع و مکان وقوع متفاوت است. مهم است بدانید که آنوریسمی که در بدن یا مغز اتفاق می افتد، به طور کلی علائم یا نشانهها را تا زمانی که پارگی نداشته باشد، نشان نمیدهد. عوارض جانبی آنوریسم که در نزدیکی سطح بدن اتفاق میافتد ممکن است نشانههایی از تورم و درد داشته باشد. یک توده بزرگ نیز ممکن است ایجاد گردد. علائم پارگی آنوریسم در هر جایی در بدن میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خون ریزی
- افزایش ضربان قلب
- درد
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
در صورت انجام ندادن مراقبت اورژانسی، عوارض جدی ناشی از آنوریسم میتواند باعث مرگ شما شود.
چه کسی در معرض خطر بروز آنوریسم است؟
نوع آنوریسمی که میتواند بر شما تأثیر بگذارد بستگی به عوامل خطر خاص دارد. خطر ابتلا به آنوریسم در مردان بیشتر از زنان است. افراد بالای 60 سال نیز در معرض خطر ابتلای بیشتری به این بیماری هستند. عوامل احتمالی دیگر عبارتند از:
- رژیم غذایی با چربی و کلسترول بالا
- سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات قلبی، از جمله بیماریهای قلبی و حمله قلبی
- سیگار کشیدن
- چاقی
- بارداری، که ممکن است خطر ابتلا به آنوریسم طحال را افزایش دهد.
چگونه آنوریسم تشخیص داده میشود؟
ابزار تشخیصی که برای تشخیص آسیب وارد شده به شریانها استفاده میشود اغلب به محل بروز مشکل بستگی دارد. پزشک ممکن است شما را به یک متخصص مانند جراح قلب و عروق ارجاع دهد. سی تی اسکن و روشهای سونوگرافی ابزارهای رایج برای تشخیص یا پیدا کردن مشکلات و ناهنجاریهای خونی است. سی تی اسکن برای بررسی درون بدن از اشعه ایکس استفاده میکند. این روش اجازه میدهد تا پزشک شما وضعیت رگهای خونی و همچنین هر گونه انسداد و نقاط ضعفی که ممکن است در داخل رگهای خونی باشد را مشاهده نماید.
آنوریسم چگونه درمان میشود؟
آنوریسمهای کوچکی که به موقع تشخیص داده میشوند و علایمی ایجاد نمیکنند، نیازی به درمان ندارند. سایر آنوریسمها باید درمان شوند. اهداف درمان عبارتند از:
- جلوگیری از پیشرفت آنوریسم
- جلوگیری یا از بین بردن آسیب وارد شده به سایر ساختارهای بدن
- پیشگیری یا درمان یک پارگی
- اجازه دادن به شما برای ادامه انجام فعالیتهای روزمره طبیعی
پزشک شما ممکن است آزمایشهای معمول را برای اطمینان از پیشرفت آنوریسم انجام دهد. این روشها معمولاً برای آنوریسمهایی که کمتر از 5 سانتیمتر (حدود2 اینچ) هستند، استفاده میشوند. این که شما چه اندازه نیاز به آزمایش دارید (به عنوان مثال، هر چند ماه یا هر سال) بر اساس اندازه آنوریسم و سرعت رشد آن دارد. هر چه آنوریسم سریعتر رشد کند و بزرگتر باشد، نیاز به معایناتی با فواصل کمتر است.
داروها
اگر شما مبتلا به آنوریسم آئورت هستید، پزشک ممکن است قبل از عمل جراحی یا به جای جراحی داروهایی را تجویز کند. داروها برای کاهش فشار خون، آرام کردن رگهای خونی و کاهش خطر پارگی آنوریسم استفاده میشوند. بتا بلاکرها و مسدود کنندههای کانال کلسیم معمولاً از داروهای مورد استفاده و قابل تجویز هستند.
عمل جراحی
اگر آنوریسم شما به سرعت در حال رشد است یا در معرض خطر پارگی یا انسداد میباشد، پزشک ممکن است انجام عمل جراحی را توصیه کند. جراحی آنوریسم مغزی به طور خاص توسط متخصص مغز و اعصاب انجام میشود.
انواع روشهای جراحی آنوریسم
اولین روش، جراحی کلیپینگ است. این روش جراحی شامل استفاده از یک کلیپ فلزی کوچک است که به انتهای آنوریسم متصل میگردد. این عمل جریان خون را به آنوریسم را متوقف میکند و همچنین مقداری از فشار را آزاد میکند. روش جراحی کلیپینگ بهتر است برای آنوریسم های بزرگتر استفاده شود. نوع دیگری از عمل جراحی اندووسکولار کویلینگ نامیده میشود. این روش جراحی نسبت به روش کلیپینگ ملایمتر است. در عمل جراحی اندووسکولار کویلینگ یک لوله کوچک به داخل شریان وارد میشود و از طریق بدن به داخل آنوریسم فرستاده میشود. سپس، یک سیم کوچک از طریق لوله به درون آنوریسم فرستاده میشود. کویل سیم در آنوریسم جریان خون را متوقف و خون را لخته میکند. لخته شدن آنوریسم را میبندد و از رشد آن جلوگیری میکند. همچنین، اگر شما سیگاری هستید، آنوریسم احتمالاً به پارگی میانجامد، بنابراین ترک سیگار در صورت ابتلا به آنوریسم بسیار مهم است. درمان دیگر آنوریسم این است که فشار خون و سطح کلسترول تحت کنترل نگه داشته شود. افرادی که دارای فشار خون و کلسترول بالا هستند احتمال ابتلای بیشتری به آنوریسم دارند. اگر سطح کلسترول و فشار خون کنترل شود، وضعیت بهتری ایجاد خواهد شد. اگر سطوح این دو مورد کمی بالا باشد، باید با پزشک خود در خصوص امکان استفاده از قرصهایی که میتوانند سطوح فشار خون و کلسترول را کنترل کنند، مشورت نمایید.