عوارض بعد از عمل تنگی ‌کانال نخاع؛ راه‌های کاهش و پیشگیری

عوارض عمل تنگی کانال نخاع شامل موارد گوناگونی همچون خونریزی، درد، عفونت و غیره می‌شود. البته لازم به ذکر است که امکان بروز عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع در تمامی بیماران وجود ندارد و کسانی که به مراقبت‌های پس از درمان توجه کافی ندارند با این مشکلات مواجه می‌شوند. این عوارض نیز همانند عوارض سایر جراحی‌ها قابل کنترل هستند و با مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک و توجه کافی به مراقبت‌های لازم می‌توان گام مهمی را در جهت بهبود آن‌ها برداشت.

شایع‌ترین عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع

ممکن است هر جراحی با عوارضی همراه باشد که عمل تنگی کانال نخاع نیز از این قاعده مستثنی نبوده و برخی از بیماران با عوارض گوناگونی مواجه می‌شوند که شایع‌ترین آن‌ها به شرح زیر است.

عوارض بیهوشی

اکثر جراحی‌ها مانند جراحی تنگی کانال نخاع به بیهوشی قبل از عمل نیاز دارند. ساده‌ترین نوع بی‌حسی که با تزریق دارو انجام می‌شود بی‌حسی موضعی است که سبب می‌گردد محل جراحی و بافت و پوست‌های اطراف آن به طور کامل بی‌حس شود. در مقابل پیچیده‌ترین نوع بیهوشی همان بیهوشی عمومی است که سبب می‌گردد بیمار به طور کامل به خواب برود.

اگر چه در طول بیهوشی علائم حیاتی بیمار با استفاده از دستگاه‌های مخصوص به طور کامل کنترل می‌شود، اما احتمال این که بدن فرد نسبت به داروی بیهوشی واکنش نشان بدهد وجود دارد. عوارض ناشی از بیهوشی پس از جراحی تنگی کانال نخاع شامل ایست تنفسی یا آریتمی قلبی در حین جراحی و بعد از عمل و مواردی همچون سردرد، حالت تهوع، درد عضلات، اختلال حافظه، گیجی و غیره می‌شود.

لخته شدن خون و تورم عروق

در برخی موارد بعد از جراحی در رگ‌های اطراف محل جراحی لخته‌های خون ایجاد می‌شود و احتمال بروز تورم عروق وجود دارد. این عارضه به عنوان یکی از مشکلات شایع پس از عمل تنگی کانال نخاع محسوب می‌شود. لخته شدن خون و تورم عروق موجب ایجاد درد و تورم در پاها خواهد شد. در صورتی که این عارضه به موقع درمان نشود می‌تواند مزمن شده و موجب تورم و ناراحتی دائمی گردد.

مشکلات ریوی

عملکرد ریه بعد از جراحی تنگی کانال نخاع اهمیت زیادی دارد تا اکسیژن کافی به بافت‌های بدن برسد. اصولا ریه‌ها بعد از جراحی به خوبی عمل نمی‌کنند و این موضوع می‌تواند موجب کاهش اکسیژن خون و ایجاد ذات‌الریه شود. برای پیشگیری از عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع به بیمار توصیه می‌شود که به طور مکرر تنفس‌های عمیق داشته باشد و سرفه کند. داشتن تحرک سبک و بلند شدن از رختخواب موجب پیشگیری از بروز مشکلات ریوی خواهد شد.

عفونت

اگر چه احتمال ابتلا به عفونت بعد از انجام این جراحی کمتر از یک درصد است. در صورت بروز این عارضه خطراتی جان بیمار را تهدید خواهد کرد. بنابراین لازم است که اقدامات مناسبی برای پیشگیری از ابتلا به عفونت صورت بگیرد. در برخی موارد عفونت تنها در برش پوست ایجاد می‌گردد، اما گاهی اوقات نیز به بافت‌های عمیق‌تر نفوذ کرده و مهره‌ها و نواحی اطراف نخاع را نیز درگیر می‌کند. عفونت با علائمی همچون درد، داغی، قرمزی، تورم و ترشحات زرد و بدبو در ناحیه جراحی همراه است.

درد مداوم

یکی از شایع‌ترین عوارض این جراحی درد مداوم بیمار است که می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. در برخی از موارد حتی بیماران شاهد افزایش درد و ناراحتی خود پس از جراحی نیز بودند. در صورتی که درد شما بسیار شدید بوده و قابل تحمل نیست بهتر است که پزشک خود را در جریان بگذارید تا اقدامات لازم جهت کنترل درد صورت بگیرد

آیا درد پس از عمل تنگی نخاع طبیعی است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت بله، درد پس از جراحی تنگی کانال نخاع در اکثر مواقع طبیعی بوده و به عنوان بخشی از روند بهبودی بعد از عمل به شمار می‌رود. این درد نتیجه تحریک اعصاب، التهاب و فرایند ترمیم بافت‌های جراحی شده است. حتی در صورتی که عمل موفقیت‌آمیز باشد و فشار روی عصب‌ها برداشته شده باشد بدن همچنان به زمان احتیاج دارد تا به حالت طبیعی بازگردد و به تغییرات پاسخ مثبت بدهد.

گاهی اوقات درد، ناشی از بهبودی عصب‌های تحت فشار است. هنگامی که عصب‌هایی که تحت فشار بوده‌اند با انجام عمل آزاد می‌شوند، امکان دارد که حساسیت بیشتری پیدا کنند و هنگام بازگشت به حالت اولیه درد ایجاد نمایند. با گذشت زمان این دردها کاهش می‌یابد، اما در صورت تشدید یا ادامه یافتن باید پزشک خود را در جریان بگذارید.

البته لازم است که پزشک تفاوت میان درد ناشی از مشکلات جدی و درد طبیعی بعد از عمل را تشخیص دهد. در صورتی که درد بسیار شدید باشد و با علائمی همچون عفونت، تب یا بی‌حسی شدید همراه باشد و یا بعد از گذشت چندین هفته کاهش نیابد این موارد به بررسی‌های دقیق‌تری احتیاج خواهد داشت.

بی‌حسی و ضعف بعد از عمل تنگی کانال نخاع خطرناک است؟

احساس ضعف و بی‌حسی پس از عمل تنگی کانال نخاع کاملا طبیعی بوده و به هیچ عنوان خطرناک نیست. این عارضه موقتی است و با گذشت زمان و با بهبودی بدن به تدریج کاهش می‌یابد. با این وجود مدت زمان و شدت این عوارض می‌تواند با توجه به عوامل گوناگونی همچون شدت تنگی کانال نخاعی، نوع جراحی، سن و وضعیت سلامت عمومی بیمار متفاوت باشد. 

دلایل احتمالی ضعف و بی‌حسی بدن پس از این جراحی مربوط به آسیب عصبی، التهاب، فشار عصبی و مصرف داروهای مسکن می‌شود؛ اما در صورت تشدید این عوارض بهتر است که به پزشک معالج خود مراجعه نمایید

آیا احتمال عود تنگی کانال نخاع بعد از جراحی وجود دارد؟

در پاسخ به این سوال باید گفت بله، در صورتی که بیماران به مراقبت‌های لازم بعد از جراحی توجه کافی نداشته باشند احتمال عود تنگی کانال نخاع پس از عمل وجود دارد و عوامل گوناگونی در این موضوع دخیل هستند که شامل موارد زیر می‌شود.

• تکنیک جراحی: در صورتی که پزشک در حین جراحی، تنگی را به طور کامل برطرف نکند و یا این که بافت استخوانی به میزان کافی برداشته نشود این بیماری می‌تواند مجدد عود کند.
• پیشرفت بیماری: به تدریج آرتروز و دیگر شرایطی که موجب تنگی کانال نخاع می‌شوند پیشرفت کرده و سبب عود کردن تنگی این کانال خواهند شد.
• تشکیل بافت اسکار: تشکیل بافت اسکار بعد از عمل می‌تواند موجب باریک شدن کانال نخاع شود و در نهایت بیمار با عود کردن علائم مواجه گردد.
• بی‌ثباتی ستون فقرات: در صورتی که ستون فقرات بعد از عمل ناپایدار گردد، می‌تواند سبب بروز تنگی مجدد شود.
• شرایط پزشکی زمینه‌ای: برخی از شرایط پزشکی مانند چاقی و دیابت خطر عود کردن تنگی ‌کانال نخاع را افزایش می‌دهند.

چگونه عوارض احتمالی بعد از عمل تنگی نخاع را کاهش دهیم؟

با توجه به عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع بسیاری از بیماران درصدد کاهش این عوارض احتمالی هستند تا بتوانند هر چه سریع‌تر به زندگی روزمره خود بازگردند و فعالیت‌هایشان را از سر بگیرند. برخی از مهمترین اقداماتی که پزشکان به منظور کاهش این عوارض به بیماران خود پیشنهاد می‌کنند شامل رعایت دقیق دستورات پزشک، مدیریت درد و التهاب، اصلاح سبک زندگی، پیشگیری از عود مجدد تنگی کانال نخاع و پیگیری منظم با پزشک می‌شود.

نگاه کلی به موضوع عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع

یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌های افرادی که قصد انجام جراحی ستون فقرات را دارند عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاع است. توجه به دستور‌العمل‌ها و مراقبت‌های توصیه شده توسط ‌پزشک نقش مهمی در پیشگیری از بروز این عوارض احتمالی دارد. از آنجایی که سطح تخصص و تجارب پزشک روی جلوگیری از ایجاد این عوارض تاثیر مستقیم دارند بهتر است که در وهله اول یک پزشک حاذق و باتجربه را انتخاب کرده و سپس اقدام به انجام جراحی کنید.

سوالات متداول