گلیومای عصب چشم کودکان (Childhood visual pathway glioma) نوعی تومور مغزی است که در طی آن سلولهای سرطانی (بدخیم) شروع به رشد درون بافتهای مغز میکنند. مغز کنترل کنندهی حافظه و یادگیری است و همچنین مسئول حواس پنجگانه (شنوایی، بینایی، چشایی، بویایی، لامسه) و احساسات و عواطف فرد نیز میباشد. مغز بخشهای دیگری از بدن مثل عضلات، ارگانها و عروق خونی را نیز کنترل میکند. پس از لوسمی و لنفوما، تومورهای مغزی شایعترین نوع سرطان در کودکان میباشند. درمان گلیومای عصب چشم در کودکان به مرحلهی بیماری و همچنین سن و وضعیت سلامت عمومی کودک بستگی خواهد داشت.
گلیومای عصب بینایی کودکان، یکی از انواع تومورهای سلولهای ستارهای شکل مغز
گلیوما نوعی آستروسیتوما بوده که در نوعی از سلولهای مغزی به نام آستروسیت شروع میشود. گلیومای عصب چشم در مسیر عبور عصبی که پیامهای عصبی را از چشم به مغز منتقل میکند ایجاد میشود (عصب بینایی). گلیومای عصب چشم همان تومور عصب چشم است. این تومور ممکن است با سرعت زیاد یا کم رشد کند که به درجهی تومور بستگی خواهد داشت. همانند اکثر موارد سرطان، تومور مغزی کودکان در صورت تشخیص زودهنگام بهتر درمان خواهد شد.
ارتباط با ما
[shortcode-variables slug=”alert”]دکتر مرادی، متخصص جراحی مغز و اعصاب، باتجربه در زمینه درمان تومورهای مغزی کودکان و بزرگسالان، آماده است به شما برای تشخیص بیماری و درمان تومور مغزی کودکتان کمک کرده و شما و کودکتان را تا به پایان رسیدن مراحل معالجه همراهی نماید. برای رزرو وقت ملاقات با دکتر مرادی میتوانید با شماره تلفن [shortcode-variables slug=”number”] تماس حاصل فرمایید.[shortcode-variables slug=”alert1″]
دربارهی تومورهای مغزی چقدر می دانید؟
تومور مغزی به وجود میآید زمانی که تغییراتی در سلولهای طبیعی مغز رخ میدهد. این تغییرات باعث میشوند که سلولها تحت تأثیر تغییراتی قرار گیرند و به تودهای از سلولهای رشد کننده تبدیل شوند. تومورهای مغزی اولیه به تومورهایی اطلاق میشود که از ابتدا در مغز شکل میگیرند و از مناطق دیگر بدن به مغز منتقل نمیشوند. این تومورها میتوانند درجه کمتر تهاجمی یا درجه بالاتر تهاجمی داشته باشند. علت ایجاد تومورهای مغزی اولیه هنوز مشخص نیست، اما برخی از این تومورها ممکن است به دلیل جهشهای ژنتیکی وراثتی باشند. اغلب موارد سرطان به دلیل جهش در سلولهای غیرجنسی رخ میدهند و وراثتی نیستند. تومورهای دستگاه عصبی مرکزی، از جمله تومورهای مغز و نخاع، شایعترین تومورهای جامد در کودکان هستند.
گلیوماها
شایعترین نوع تومور مغزی در تمامی سنین گلیوما ست. گلیوما حاوی سلولهای گلیال است که بافت حمایتی مغز را تشکیل میدهند. دو نوع اصلی تومورهای گلیومایی عبارتاند از آستروسیتوما و اپاندیموما .
آستروسیتوما
آستروسیتوما شایعترین نوع گلیومای کودکی است که بیشتر دستگاه عصبی را درگیر میکند. این تومور معمولاً در مخچه ایجاد میشود. مخچه بخشی از مغز است که حرکات ارادی عضلات را هماهنگ کرده و حالت کلی و تعادل بدن را حفظ میکند. اکثر این عارضهها قابل درمان با عمل جراحی هستند. آستروسیتوما ممکن است در عصب بینایی شروع شود. کودکان ممکن است دچار گلیومای ساقهی مغز نیز بشوند.
گلیومای بدخیم
این تومورها شامل آستروسیتومای آناپلاستیک و گلیوبلاستوما ممکن است در هر نقطهای از مغز ایجاد شوند و نسبت به آستروسیتوما بسیار تهاجمیتر خواهند بود. این تومورها را نمیتوان تنها با کمک عمل جراحی مورد درمان قرار داد و نیازمند روشهای درمانی ترکیبی با پرتو درمانی و شیمی درمانی میباشند.
اپاندیموما
این نوع از تومورهای گلیال معمولاً در سلولهای پوشانندهی دیوارههای بطنها (حفرههای پر از مایع مغزی نخاعی در مغز) ایجاد میشوند. تومورهای گلیال ممکن است پس از درمان با سرعت رشد کمتری دوباره بازگردند.
علت بروز تومور عصب اپتیک در اطفال چه میتواند باشد؟
گلیومای عصب بینایی عارضهای نادر بوده و علت آن نیز شناخته نشده است. اکثر موارد این عارضه رشد کندی داشته و سرطانی نیستند (خوش خیم) و تقریباً همیشه در کودکان و قبل از رسیدن به سن 20 سالگی رخ میدهند. اکثر موارد این عارضه در سن 5 سالگی تشخیص داده شدهاند. رابطهی محکمی بین گلیومای عصب چشم و نوروفیبروماتوز نوع 1 (NF1) وجود دارد.
علائم گلیومای عصب بینایی در کودکان چیست؟
علائم این عارضه به دلیل رشد تومور و فشار آن بر روی عصب بینایی و ساختارهای مجاور ایجاد میشوند. ازجمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تحرک غیرارادی چشم
- بیرون زدگی یک یا هر دو چشم
- لوچ شدن
- از دست دادن بینایی در یک یا هر دو چشم که در ابتدا به صورت ضعف بینایی ظاهر شده و درنهایت منجر به کوری کامل میگردد
کودک ممکن است علائم سندرم دی انسفالیک را داشته باشد که شامل موارد زیر میباشند:
- خوابیدن در طول روز
- کاهش حافظه و عملکرد مغز
- سردرد
- رشد کند
- از دست دادن چربی بدن
- استفراغ
آزمایشات و تستها برای تشخیص
معاینهی مغز و اعصاب (نورولوژیک) میتواند از دست دادن بینایی در یک یا هر دو چشم را تشخیص دهد. ممکن است عصب بینایی دچار تغییراتی شده باشد ازجمله تورم و ایجاد بافت اسکار بر روی عصب و یا فرسودگی و آسیب به دیسک بینایی. تومور ممکن است به داخل بخشهای عمیقتر مغز نیز رشد کند. ممکن است علائمی از افزایش فشار درون مغز مشاهده شود (افزایش فشار مغزی). همچنین ممکن است علائمی از وجود نوروفیبروماتوز نوع یک (NF1) در فرد دیده شوند. آزمایشات زیر انجام خواهند شد:
- آنژیوگرافی مغزی
- بررسی بافتهای جدا شده از تومور در طی جراحی و یا بیوپسی با راهنمایی سی تی اسکن به منظور تأیید نوع تومور
- سی تی اسکن یا اسکن MRI از سر
- آزمایشات میدان دید
روشهای درمان گلیومای عصب بینایی (اپتیک) در کودکان
روشهایی برای درمان تمامی کودکان مبتلا به گلیومای عصب بینایی وجود دارند. سه روش برای درمان مورد استفاده قرار میگیرند:
- عمل جراحی :خارج کردن تومور سرطانی در طی عمل جراحی
- رادیو تراپی یا پرتو درمانی : استفاده از اشعهی ایکس با دوز بالا به منظور کشتن سلولهای سرطانی
- شیمی درمانی : استفاده از داروها به منظور کشتن سلولهای سرطانی
با همکاری پزشکان مجرب، درمان کودکان مبتلا به گلیومای عصب چشم معمولاً به خوبی انجام میشود. روند درمان کودک شما عموماً توسط متخصص سرطان کودکان (انکولوژیست) برنامهریزی میشود. این متخصص ممکن است شما را به پزشکان دیگری مانند جراحان مغز و اعصاب کودکان، نورولوژیستهای کودکان، روانشناسان، متخصصان پرتو درمانی و سایر پزشکانی که در زمینههای مورد نیاز برای درمان کودک شما تخصص دارند، ارجاع دهد.
عمل جراحی
عمل جراحی یکی از روشهای درمانی به کار رفته برای گلیومای عصب بینایی است. بسته به محل وقوع سرطان و نوع آن، پزشک شما تا حد ممکن تومور را از بدن خارج میکند. در صورتی که نتوان تومور را به طور کامل از بدن خارج کرد باید از پرتو درمانی و شیمی درمانی نیز به عنوان روشهای مکمل استفاده نمود. در صورتی که تومور در محلی باشد که نتوان آن را خارج کرد ممکن است جراحی تنها در سطح بیوپسی از تومور سرطانی انجام شود.
مراقبت و بهبودی پس از جراحی مغز
پس از انجام عمل جراحی بر روی مغز، بیمار برای بازگشت به سطح انرژی قبلی خود نیاز به زمان خواهد داشت. بهبودی از این عمل نیازمند استراحت خواهد بود. مدت زمان لازم برای بهبودی پس از انجام جراحی بر روی مغز در افراد مختلف متفاوت بوده و به موارد زیر بستگی دارد:
- روشهای استفاده شده برای خارج کردن تومور مغزی
- موقعیت تومور در داخل مغز
- بخشهایی از مغز که تحت تأثیر عمل جراحی بودهاند
- سن و وضعیت سلامت عمومی بیمار
بیمار باید انتظار بستری شدن به مدت 2 تا 5 روز در بیمارستان را داشته باشد. مدت زمان دقیق بستری به عوامل مختلفی ازجمله نوع جراحی انجام شده و عوارضی که بیمار پس از جراحی به آنها دچار شده است بستگی خواهد داشت. پزشکان و پرستاران در طول بستری بودن بیمار در بیمارستان بیشترین تلاش خود را برای مراقبت از وی به کار خواهند بست. قبل از مرخص شدن بیمار از بیمارستان، دستورالعملهای لازم برای مراقبت در خانه به شکل دقیقی به وی داده خواهند شد. با توجه به این که بیمار شما کودک است ممکن است به مراقبتهای خاص و بیشتر نیاز داشته باشد که در این باره میتوانید از پزشک معالج فرزندتان اطلاعات لازم را دریافت کنید.
پرتو درمانی
رادیو تراپی از اشعهی ایکس با شدت بالا برای کشتن و از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. پرتو درمانی برای تومورهای مغزی کودکان معمولاً با استفاده از دستگاههای خارجی (خارج از بدن) انجام میشود. قرار دادن مواد پرتو زا در داخل مغز با استفاده از لولههای پلاستیکی (رادیو تراپی داخلی) هنوز تحت بررسی و تحقیق است. برای برخی از انواع تومورهای مغزی، تحقیقات بالینی در حال بررسی رادیو تراپی در چند دوز کوچک در طول روز (پرتو درمانی چند قسمتی) میباشند. رادیو تراپی میتواند رشد بدن و مغز را تحت تأثیر قرار دهد به همین دلیل تحقیقات بالینی در حال آزمایش راههایی برای تعویق این روش به خصوص برای کودکان کم سن و سال میباشند.
شیمی درمانی
در روش شیمی درمانی از داروهای شیمیایی برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میشود. این داروها را میتوان به صورت قرص و یا به صورت تزریقی در عضله یا ورید مورد استفاده قرار داد. شیمی درمانی یک روش درمانی سیستمیک است چراکه داروها وارد جریان خون شده، در کل بدن حرکت کرده و سلولهای سرطانی در کل بدن را از بین میبرند. امروزه شیمی درمانی تحت بررسی و تحقیق است تا بتوان رادیو تراپی را در برخی از بیماران به تعویق انداخت. تحقیقات بالینی در حال بررسی داروهای مختلف شیمی درمانی برای گلیومای عصب بینایی میباشند.
بروز مکرر گلیومای عصب بینایی کودکان
درمان بیماریهایی که به طور مکرر بروز میکنند به نوع تومور، بازگشت تومور در محل قبلی خود یا دیگر بخشهای مغز و روش درمانی که قبلاً مورد استفاده بوده است بستگی خواهد داشت.در صورت امکان، تومور در طی عمل جراحی خارج خواهد شد و از روش پرتو درمانی استفاده خواهد شد به خصوص در صورتی که قبلاً از این روش استفاده نشده باشد. ممکن است از شیمی درمانی نیز استفاده شود. امروزه تحقیقاتی بر روی داروهای شیمی درمانی در حال انجام است. میتوانید درمان کودک خود با استفاده از این روشهای جدید در تحقیقات کلینیکی را نیز در نظر بگیرید.
آیندهی بیماران
آینده بیماران مبتلا به این عارضه ممکن است بسیار متنوع باشد. درمان زودهنگام، شانس موفقیت در درمان را افزایش میدهد. نظارت دقیق و ویزیت منظم بیمار توسط یک تیم مجرب در زمیندرمان این تومور اهمیت زیادی دارد. در صورتی که بینایی فرد به دلیل رشد تومور از بین برود، ممکن است قابل بازگشت نباشد. رشد این تومورها عموماً بسیار کند است و وضعیت فرد برای مدت طولانی ثابت خواهد ماند. با این حال، تومور همچنان در حال رشد است و باید به دقت نظارت شود.
پیشگیری
به افرادی که به نوروفیبروماتوز نوع یک مبتلا هستند انجام مشاورهی ژنتیک توصیه میشود. انجام معاینات منظم چشم نیز میتواند باعث تشخیص زودهنگام این تومورها قبل از بروز علائم آنها شود.
“کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.”
