آب درمانی برای تسکین درد بیماریهای ستون فقرات قبل و بعد از عمل
آب درمانی نوعی روش درمانی فیزیکی سنتی و بدون نیاز به انجام عمل جراحی است که برای درمان کمر درد به کار برده میشود. حرکت درمانی در آب گرم، انجام تمرینات ورزشی و حرکات گردابی آب به کاهش درد و فشار وارده بر عضلات و مفاصل کمک میکند. آب درمانی به افزایش دامنه حرکتی و انعطافپذیری عضلانی نیز کمک میکند. ورزش در آب یک روش مورد تأیید جامعه پزشکی برای کاهش و درمان دردهای مزمن است. افراد مبتلا به سیاتیک، عصب تحت فشار، تنگی کانال نخاع، دیسک گردن، دیسک کمر یا بیماریهای دردناک دیگر در ستون فقرات دچار مشکلات حرکتی هستند. در این گونه موارد، ممکن است انجام آب درمانی تجویز شود. از آنجا که در حالت شناوری در آب، نیروی ناشی از جاذبه زمین بر ستون فقرات کاهش مییابد، انجام تمرینات در آب درد کمتری نسبت به انجام اقدامات فیزیوتراپی روی زمین دارد.
برنامههای ورزشی در آب شامل حرکات ورزشی و درمانی مختلفی میشد که در استخر انجام شده و برای کاهش درد قسمت پایین کمر یا درد گردن طراحی شدهاند. انجام این تمرینات ورزشی همچنین به تقویت عضلات برای جلوگیری از عود دوباره کمر درد در آینده نیز کمک میکنند.
اگر از دردهای مربوط به ستون فقرات مانند کمر درد رنج میبرید و میخواهید روشهای غیرجراحی را برای درمان مشکل خود تجربه کنید و یا بعد از جراحی سریعتر دردهای خود را تسکین دهید، میتوانید بعد از مشاوره با پزشک، ورزشهایی که در آب انجام میشوند را امتحان کنید. دکتر مرادی، متخصص جراحی مغز و اعصاب، آماده است تا با تجربهای که در زمینه تشخیص و درمان بیماریهای ستون فقرات دارد، شما را در انتخاب بهترین روش درمانی راهنمایی کند. برای رزرو وقت ملاقات با دکتر مرادی میتوانید با شماره 02833235232 - 09192810165 تماس حاصل فرمایید.
بیماریهای ستون فقرات
استخوانهای کمر یا ستون فقرات از 26 استخوان به نام مهره تشکیل شده است. این مهرهها از نخاع محافظت کرده و به شما امکان ایستادن و خم شدن میدهد. وجود برخی مشکلات، ساختار ستون فقرات را تغییر داده یا به مهرهها و بافتهای اطراف آن آسیب وارد میکند. برخی از این مشکلات عبارتند از:
- عفونتها
- آسیبدیدگیها
- تومورها
- بیماریهایی مانند اسپوندیلیت آنکولوزان و اسکولیوس، دیسک کمر و دیسک گردن
- تغییرات استخوانی مانند تنگی کانال نخاع و فتق دیسک که به دلیل افزایش سن رخ میدهند.
بیماریهای مرتبط با ستون فقرات غالباً به دلیل فشار وارده بر نخاع یا ریشههای عصب ناشی از تغییرات استخوانی، دردناک بوده و ممکن است باعث ایجاد محدودیتهای حرکتی نیز شوند. درمان هر بیماری متفاوت است که شامل استفاده از کمربندهای طبی تا انجام عملهای جراحی نیز میشود.
درباره ورزش در آب یا هیدروتراپی بیشتر بدانید
آب درمانی که به آن هیدروتراپی، حرکت درمانی در آب و ورزش در آب نیز گفته میشود یک روش درمانی است که در آب انجام میشود. در آب درمانی، فشار ناشی از وزن از روی مفاصل برداشته میشود. در آب درمانی از مقاومت طبیعی آب برای وزن استفاده میشود. هیدروتراپی، انعطافپذیری، دامنه حرکتی، قدرت، تعادل و هماهنگی را در بیماران مختلف بهبود میبخشد. این روش درمانی به خصوص برای بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن، پوکی استخوان پیشرفته، آرتروز و چاقی مفید بوده و میتواند برای افرادی که به تازگی ستون فقرات خود را عمل کردهاند نیز مؤثر واقع شود.
ورزش آب درمانی توان بدن را حفظ میکند
هدف از آب درمانی حفظ قدرت، هماهنگی و بهبود کلی عملکرد بدن است. آب درمانی باید پس از معاینه کامل توسط یک متخصص فیزیوتراپی صورت پذیرد. معمولاً بیماران با تمرینات سطحی در آب شروع کرده و برای آماده شدن برای انجام حرکات تمرینی روی زمین این حرکات را به مرور در عمق آب ادامه میدهند.
نیروی شناوری آب، بار روی مفاصل را کاهش میدهد
ورزش درمانی در آب، وزنی که باید ستون فقرات و مفاصل تحمل کنند را کاهش میدهد. بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی، آسیبدیدگیهای بافتی، پوکی استخوان یا ناهنجاریهای ارتوپدی میتوانند از مزایای شناوری در آب بهرهمند شوند. زمانی که تا کمر در آب قرار دارید حدود 50 درصد از وزن بدن در حالت شناوری کاهش مییابد و در زمانی که فرد تا گردن در آب قرار میگیرد حدود 75 تا 90 درصد از وزن او کاهش مییابد. فرورفتگی در زیر آب باعث کاهش وزن شده و به فردی که نمیتواند وزن خود را روی زمین تحمل کند این فرصت را میدهد که در زیر آب با حداقل تلاش این کار را انجام دهد. این به فرد این امکان را میدهد که از عضلات ضعیف شده حمایت کرده و انعطافپذیری و دامنه حرکتی او را افزایش میدهد.
ورزش در آب عملکرد قلب را بهبود میبخشد
آب درمانی حجم عضلانی و استقامت را بهبود بخشیده و عملکردهای قلبی را افزایش میدهد. برخی از مزایای ورزش درمانی در آب عبارتند از افزایش جریان خون، افزایش دفع مواد زاید متابولیسمی و افزایش اکسیژنرسانی به بافتهای عضلانی. ورزش درمانی در آب باعث ایجاد مقاومتی میشود که میتواند به افزایش قدرت و استقامت عضلانی افراد غیرفعال کمک کند. این ورزشها به حفظ قدرت عضلانی افرادی که در حال حاضر فعال هستند نیز کمک میکند. برای افزایش مزایای درمان میتوان از ابزار مقاومتی جهت دستیابی به نتایج مطلوب نیز استفاده کرد. برای بسیاری از بیماران، آب درمانی به متخصص فیزیوتراپی این امکان را میدهد که در مدت کوتاهتری به اهداف درمانی خود دست یابند. ورزش درمانی در آب شامل روشهای درمانی مختلفی میشود که برای کاهش درد قسمت پایین کمر و درد گردن طراحی شدهاند.
مزایای آب درمانی برای کمر
ورزش درمانی برای کمر مفید است. در اینجا به دلایل مفید بودن ورزش درمانی در آب برای کمر اشاره میکنیم:
همان طور که قبلاً توضیح داده شد، در آب درمانی، به دلیل خاصیت شناوری در آب، وزن وارده بر ستون فقرات کاهش مییابد. اگر شما به بیماریهای مرتبط با دیسک مبتلا هستید که باعث شده انجام حرکات دردناک شود یا اگر میخواهید ضعف ستون فقرات خود را پس از انجام عملهای جراحی تقویت کنید، آب درمانی، نیروی جاذبه را از روی ستون فقرات برداشته و به شما کمک میکند تا بتوانید بر انجام حرکات ورزشی تمرکز کنید.
به دلیل خاصیت شناوری در آب شما غالباً قادر خواهید بود که در آب راحتتر چرخیده و تمرینات افزایشدهنده دامنه حرکتی را که روی زمین قادر به انجام آنها نیستید انجام دهید. افزایش انعطافپذیری و تواناییهای حرکتی یکی از مزایای آب درمانی است.
اگر شما بدون وجود مقاومت، بدن خود را روی زمین میچرخانید، عضلات ستون فقرات شما خیلی سخت تحت تمرین قرار نمیگیرند. به جای آن سعی کنید این حرکات را در آب انجام دهید. مقاومت آب 600 برابر هوا است بنابراین حرکاتی را که به سادگی روی زمین انجام میدهید اگر در آب انجام دهید به مراتب اثربخشتر است.
بسیاری از افراد مبتلا به کمر درد بر این عقیدهاند که انجام تمرینات در آب نسبت به زمین با درد کمتری همراه است. این درست است زیرا آب به افزایش خونرسانی به عضلات و مفاصل آسیبدیده کمک میکند. احساس راحتتر بودن در آب به ذهن شما نیز در کاهش احساس درد کمک میکند.
عملهای جراحی ستون فقرات و بیماریهای دیگر ستون فقرات بر تعادل شما اثر منفی دارند. حس عصب دردناک یا عدم تعادل زودگذر روی زمین به دلیل بیماریهای مرتبط با ستون فقرات ممکن است باعث زمین خوردن و شکستگی یا آسیبدیدگیهای دیگر شود. عدم تعادل در زمانی که شما فقط تا کمر در آب هستید مشکلی ایجاد نمیکند. با انجام تمرینات ورزشی در آب، احتمال زمین خوردن کاهش یافته و عضلات پاهای شما برای حفظ تعادل روی زمین تقویت میشوند.
اگر ستون فقرات شما درد دارد و شما به دنبال روشی برای انجام کامل تمرینات فیزیوتراپی خود هستید، با پزشک خود در مورد ورزش درمانی در آب صحبت کنید.
ورزش در آب برای درمان چه بیماریهایی مؤثر است؟
ورزش درمانی در آب برای کمک به بهبود بیماریهای زیر مؤثر است:
- ناهنجاریهای ستون فقرات، دیسک گردن و دیسک کمر
- آسیبدیدگیهای حاد
- مراقبتهای بعد از جراحی ستون فقرات
- تعویض مفاصل
- نقص در تواناییهای حرکتی
- بیماریهای نورولوژیکی
- چاقی
- آسیبدیدگیهای ارتوپدی
- افسردگی
- قبل از تولد
- روماتولوژی
- اختلالات حسی
- اسپاسیتیسی
- عدم کنترل بر صورت و دهان
- مسائل ادراکی و مفهومی
چه کسانی نباید آب درمانی انجام دهند؟
هیدروتراپی برای همه افراد مناسب نیست. افراد مبتلا به بیماریهایی که ممکن است بیماریهای آنها با شناور شدن در آب گرم تشدید شود مانند تب، عفونت، بیاختیاری یا زخم باز (شامل شکافهای ایجاد شده برای انجام عملهای جراحی که هنوز بهبود نیافتهاند) نباید آب درمانی انجام دهند. همانند هر روش درمانی یا برنامه تمرینی جدید، قبل از شروع با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که انجام این کار برای شما مناسب است. پزشک شما را به یک متخصص فیزیوتراپی معتبر ارجاع خواهد داد.
آماده شدن برای رفتن به استخر
قبل از شروع ورزش درمانی در آب، همیشه با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید تا مطمئن شوید که انجام این حرکات برای شما مناسب است. در اینجا به برخی نکات که میتواند به شما در شروع کمک کند اشاره میکنیم:
- کفشهای مخصوص آب به شما کمک میکند که ترکشن را در کف استخر انجام دهید.
- سطح آب استخر تا کمر یا قفسه سینه شما باشد.
- از قمقمههای شنا استفاده کنید تا در قسمتهای عمیقتر استخر فرو نروید.
- حرکات کند در آب نسبت حرکات تند مقاومت کمتری ایجاد میکنند.
- برای افزایش مقاومت میتوانید از دستکشهای webbed، وزنههای استیروفوم، توپهای بادی یا تخته استفاده کنید.
- در طول انجام حرکات ورزشی در آب هرگز نباید درد داشته باشید.
- با این که در هنگام ورزش درمانی در آب زیاد عرق نمیکنید اما با این وجود باید مقادیر زیادی مایعات بنوشید.
تمرینات آب درمانی برای کمر درد
چند مورد از ورزشهای مؤثر برای تسکین درد کمر که در آب انجام میشوند عبارتند از:
دستیابی به تعادل روی یک پا: برای انعطافپذیری
طبق موارد زیر عمل کنید:
- روی یک پا بایستید (زانو صاف باشد). در صورت نیاز، برای حفظ تعادل خود از لبه استخر کمک بگیرید. پای پایینی را در یک محدوده راحت قرار دهید:
- جلو به عقب (5 مرتبه تکرار کنید).
- راست به چپ (5 مرتبه تکرار کنید).
- چرخش راست به چپ (5 مرتبه تکرار کنید).
این حرکت را برای هر دو طرف بدن انجام دهید.
دستیابی به تعادل روی یک پا: برای تقویت
سپس، با سرعت به طور مشابه حرکات را انجام دهید. با افزایش سرعت، دامنه حرکتی شما کاهش مییابد. این حرکت را 5 تا 10 مرتبه برای هر طرف بدن تکرار کنید. پس از آن، بالاتنه خود را حرکت دهید. این حرکت اثر دومینویی داشته و روی شانهها، کمر، لگن و حتی مچ پا تأثیر میگذارد. با انجام این حرکت تمام بدن ورزش داده میشود و نتایج قابل توجهی در افزایش قدرت و توانایی حرکتی بدن شما دارد. شاید این یک تمرین عالی برای کاهش درد قسمت پایین کمر باشد.
بالا آوردن یک دست تا روی سطح آب: برای انعطافپذیری
در حالت لانژ قرار بگیرید. دست مخالف پایی که جلو قرار دارد را تا سطح آب بالا بیاورید. در هنگام انجام این حرکت باید پشت پاشنه شما آزاد بوده و از کف استخر فاصله بگیرید شانهها را شل کرده و:
- دست خود را به سمت جلو و عقب حرکت دهید (چرخش به سمت راست و چپ درست در زیر سطح آب).
- این حرکت را برای هر طرف از بدن 5 تا 10 مرتبه تکرار کنید.
بالا آوردن یک دست تا روی سطح آب: برای تقویت
به منظور اهداف تقویتی، شما باید از حرکات شتابدار استفاده کنید. این اصطلاحی است که برای تغییر سریع سرعت و جهت به کار برده میشود.
مرحله اول
این حرکت برای تقویت عضلات شکم انجام میشود. درست در زیر سطح آب حرکت کنید و به آرامی دست خود را پشت بدن قرار دهید. اجازه دهید که دست شما به رانهای شما بخورد. در هنگام بازگشت، آب را به سمت جلو هل دهید. رانها و دست باید با هم حرکت کنند تا از چرخش قسمت پایین کمر جلوگیری شود. با افزایش قدرت سعی کنید مقدار بیشتری آب را جابجا کنید. این حرکت را 10 تا 15 مرتبه برای هر طرف از بدن تکرار کنید.
مرحله دوم
کمر خود را تقویت کنید. درست در زیر سطح آب حرکت کنید و حرکات مشابه را تکرار کنید اما بر هل دادن آب به سمت عقب تمرکز کنید. رانها و دست باید با هم حرکت کنند. این حرکت را برای هر طرف از بدن 10 تا 15 مرتبه تکرار کنید.
مرحله سوم
عضلات شکم و کمر خود را تقویت کنید. زمانی که میتوانید به راحتی عضلات شکم و کمر خود را به طور مستقل تمرین دهید این کار را برای هر دو انجام دهید. هر دو سمت را به طور همزمان هدف قرار دهید تا چالش بیشتری داشته باشید. حتماً باید حالت تمرین شده در حرکات قبل را حفظ کنید.
به سمت عقب راه بروید
این تمرین برای شروع و خاتمه برنامه ورزشی در آب به کار برده میشود. در هر مرحله:
- انگشت شصت پا را به سمت پاشنه ببرید: روشهای خوب به گامهای کوچک نیاز دارند.
- صاف بایستید: راه رفتن بر خلاف جریان آب باعث تقویت عضلات کمر شما میشود.
- این حرکت را به طور آهسته انجام دهید: در حرکات با سرعت پایین، عضلات بهتر درگیر میشوند.